تحلیل زبانی و بلاغی سبک نگارش عبدالحسین زرین کوب در یادداشت های آثارش

عبدالحسین زرین کوب، محقق و نویسنده بزرگ ایرانی است که تحقیقات گسترده او در حوزه های گونا گون و قدرت شگرفش در نویسندگی و پژوهش، وی را در مقام یکی از پژوهشگران برجسته معاصر قرار داده است. یکی از شگردهای پژوهشی که زرین کوب در غالب آثار خود به کار می برد، یادداشت نویسی است. شگردی که امکان تبیین توضیحاتی افزون بر مطالب متن اصلی، ارایه مستندات و ذکر منابع و مآخذ را برای نویسنده، در خارج از ساختار متن اصلی کتاب، فراهم آورده است. زرین کوب با استفاده بسیار از شیوه مزبور در غالب آثار خود، صاحب سبک شده است؛ به گونه ای که بخش زیادی از صفحات پایانی آثار او به یادداشت ها اختصاص یافته است. یادداشت ها ارتباط تنگاتنگی با متن اصلی دارند و بررسی خصایص بلاغی- زبانی آن ها روشن می کند که ساختارمندی و انسجام ویژه ای هم به آثار زرین کوب بخشیده اند؛ زیرا مولف غالبا تبیین اطلاعات حاشیه ای و مستندات و ارجاعات خود را با شیوه زبانی و بلاغی منحصربه فرد خود، به بخش یادداشت ها منتقل کرده و همین خصیصه، باعث انتظام مطالب متن اصلی آثار او شده است. این نوع یادداشت نویسی، از مولفه های سبک شخصی و شگردهای پژوهشی زرین کوب به حساب می آید. نگارندگان در این مقاله کوشیده اند با روش توصیفی- تحلیلی، پس از تبیین مقدماتی درباره احوال و آثار زرین کوب و معرفی اجمالی انواع یادداشت های آثار او، به بررسی ویژگی های زبانی و بلاغی، همراه با ذکر نمونه، در یادداشت های آثار وی بپردازند تا نکته های باریکی را که نمودار فکر و سبک زبانی نویسنده در یادداشت نویسی بوده، به مخاطب ارایه کنند.