حذف فسفات، فلوراید و کلسیم از شیرابه دفن گاه زباله سراوان با استفاده از فرایند رسوب زیستی کلسیم کربنات

در سال های اخیر روش های دوست دار محیط زیست در مدیریت مواد شیمیایی خطرناک موجود در شیرابه مکان های دفن زباله به منظور جلوگیری از ورود آن ها به منابع آب های سطحی و زیرزمینی موردتوجه قرار گرفته است. این پژوهش در سال 1401 در دانشگاه گیلان انجام شد. ابتدا یک باکتری اوریولیتیک با توانایی ترسیب کلسیم کربنات از شیرابه دفن گاه سراوان جداسازی شد. سپس پتانسیل آن در کنار باکتری شاخص اسپوروسارسینا پاستوری در حذف یون های فسفات، کلسیم و فلوراید از شیرابه در فرایند رسوب زیستی کلسیم کربنات (MICP) بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل 2×2×3 در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار (36 نمونه) اجرا شد. فاکتور ها شامل باکتری سیمان کننده در سه سطح (بدون مایه زنی، مایه زنی با سویه جدا شده از شیرابه و مایه زنی با اسپوروسارسینا پاستوری)، اوره در دو سطح (صفر و دو درصد) و کلسیم کلراید در دو سطح (صفر و 50 mM) به عنوان فاکتور سوم بودند. بیشترین درصد حذف فسفات (93 درصد) در تیمار بدون باکتری و اوره و در حضور کلسیم کلراید مشاهده شد. اما برای حذف فلوراید به حضور باکتری های اوریولیتیک نیاز بود به طوری که در تیمار های دارای باکتری شاخص و جدا شده در حضور اوره و کلسیم کلراید به ترتیب 77 و 48 درصد فلوراید حذف شد که به ترتیب 4/14 و 9 برابر حذف فلوراید در تیمار شاهد بود. در تیمارهای دارای باکتری شاخص و جدا شده به ترتیب 93 و 90 درصد کلسیم شیرابه حذف شد. اگرچه درصد حذف فسفات، کلسیم و فلوراید در حضور باکتری شاخص نسبت به باکتری جدا شده بیشتر بود اما تفاوت چشم گیری بین آن ها در حذف یون ها دیده نشد. بنابراین، با توجه به این که استفاده از ریزجانداران بومی، علاوه بر کاهش هزینه ها، نگرانی زیست محیطی بسیار کمتری را نیز نسبت به گونه های شاخص ایجاد می کنند، می توان از آنها برای حذف مواد خطرناک موجود در شیرابه در فرایند MICP استفاده کرد.