اثر نانوذرات سبز اکسید روی بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی قارچ گانودرما لوسیدوم (Ganoderma lucidum)

نانوفناوری یک تکنولوژی نوظهور است که می تواند زمینه های مختلف علمی از جمله کشاورزی را متحول کند. در این مطالعه، نانوذرات اکسید روی (ZnONPs) با کمک عصاره آبی بذر رازیانه (Foeniculum vulgare L.)، به روش سنتز سبز تولید شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. از غلظت های 4، 6 و 8 میلی مولار نانوذره اکسید روی و فرم بالک اکسید روی استفاده شد. نمونه برداری در روزهای 4، 6 و 8 پس از تیمار انجام گرفت. تشکیل نانوذرات توسط پراکندگی نور دینامیکی (DLS) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) تایید شد. اندازه ZnONPs بین 13 تا 25 نانومتر متغیر بود. تاثیر غلظت های مختلف ZnONPs و ZnO بر فنول کل، فلاونوییدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کربوهیدرات کل، اسید آسکوربیک (ASA)، بتاکاروتن و لیکوپن و آنزیم های پلی فنول اکسیداز (PPO)، آسکوربات پراکسیداز (APX)، گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) و گلوتاتیون ردوکتاز (GR) دو سویه وحشی گانودرما در کشت مایع میسلیوم مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که این تیمارها باعث افزایش معنی دار میزان فنول کل، فلاونوییدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کربوهیدرات کل، بتاکاروتن و لیکوپن و اسید آسکوربیک نسبت به شاهد شدند، به طوری که بالاترین مقادیر فاکتورهای مورد اندازه گیری در غلظت 8 میلی مولار ZnONPs در روز هشتم ثبت شد، ولی میزان فعالیت آنزیم های PPO، APX، GPX و GR با گذشت زمان تا غلظت 6 میلی مولار نانوذرات افزایش یافت و پس از آن وارد مرحله کاهشی گردید. استفاده از اکسید روی و به ویژه فرم نانو ذره آن منجر به افزایش فعالیت متابولیت های آنتی اکسیدانی آنزیمی و غیرآنزیمی شده و می تواند برای بهبود ظرفیت آنتی اکسیدانی قارچ گانودرما در کشت مایع مورد استفاده قرار گیرد.