تاملی بر «برنامه جامع همکارهای فی ‏مابین ایران و چین» از منظر حقوق بین ‏الملل

در 7 فروردین ‏ماه 1400 وزیر خارجه دولت چین طی سفری رسمی وارد تهران شد و در بحبوحه مباحث بازگشت ایالات متحده به برجام و خرابکاری‏ هایی که در سایت هسته‏ ای نطنز اتفاق می‏افتاد، موافقت‏ نامه ‏ای با عنوان «برنامه جامع همکاری های فی ما بین ایران و چین» منعقد شد. ابعاد بسیار وسیع این تفاهم نامه در حوزه ‏های متنوع اقتصادی، امنیتی، نظامی، گردشگری ، فرهنگی، دانشگاهی و با تمرکز ویژه روی مسیله انرژی به‏ خصوص خرید نفت و محصولات پتروشیمی توسط دولت چین از ایران در بازه زمانی 25 ساله، ابهامات فراوانی را به‏ وجود آورد و حتی برای افرادی که در این حوزه به صورت حرفه ‏ای فعالیت داشتند، پرسش ‏هایی مطرح شد؛ از جمله اینکه چرا در این زمان این تفاهم ‏نامه منعقد شد و چرا مدت زمان آن 25 سال است. در این نوشتار با هدف رفع ابهامات موجود، این تفاهم ‏نامه از منظر موازین حقوق بین ‏المللی تجزیه ‏و تحلیل می‏شود.