بازخوانی مدل ساختار فضایی مسکن میان مرتبه با استفاده از پارادایم تئوری سیستم های پیچیده (CST)

پژوهش حاضر در جستجوی مدلی تازه از عوامل اثر گذار بر شکل دهی ساختار فضای مسکن میان مرتبه شهر تهران با استفاده از پارادایم تیوری سیستم های پیچیده است. ضرورت درک حاصل از اثر عوامل درونی و بیرونی بر تغییرات ساختار فضایی مسکن، زمینه لازم را برای انجام این تحقیق فراهم نموده است. تحقیق با هدف کاربردی-توسعه ای و با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. داده ها در تحقیق به صورت ترکیبی (کیفی و کمی) گرد آوری شده اند. در این تحقیق با استفاده از مفاهیم پارادایم تیوری سیستم های پیچیده و تطبیق آن با عوامل ساختار فضایی مسکن، مدل های لایه بندی شده متشکل از سه عامل اصلی: ابعاد طراحی، ضوابط و مقررات و عناصر کالبدی ارایه شده اند. مولفه های ضوابط و مقررات از طریق بررسی محتوای اسناد و مطالعات کتابخانه ای شناسایی شده و مولفه های ابعاد طراحی نیز متناسب با مبانی نظری توسعه و طراحی پایدار تبیین شده اند. سنجش میزان اهمیت ابعاد طراحی بوسیله پرسش از خبرگان حوزه طراحی مسکن به روش تحلیل سلسله مراتبی فازی صورت پذیرفته است، تحلیل بیانگر آن است که اولویت و میزان اهمیت هر یک از ابعاد طراحی: محیطی/ اقلیمی، فرهنگی/ اجتماعی و اقتصادی/ فن آوری در هر ساختار فضایی مسکن متفاوت می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد تغییر هر ساختار فضایی تحت تاثیر دگرگونی های درونی و بیرونی در موقعیت های مختلف مکانی، باعث تغییر کل ساختارهای فضایی می شود. جهت تامین کیفیت فضاهای مسکونی در راستای تغییرات، «مدل» داده های لازم را برای برنامه ریزی و بهره مندی هوشمندانه در زمان طراحی فراهم می نماید.