جداسازی و شناسایی باکتری های محرک رشد گیاه متحمل به شوری از ریزوسفر گیاهان شورزی

شوری یک مشکل جدی و یکی از عوامل اصلی کاهش تولید محصولات کشاورزی در سراسر جهان است. استفاده از ریزجانداران برای بهبود رشد گیاه در خاک بی کیفیت، یک راهکار بالقوه برای مقابله با این مشکل می باشد. جامعه میکروبی مقاوم به شوری، سلامت خاک تحت تاثیر شوری را بهبود بخشیده، عملکردهای اکولوژیکی را حفظ و رشد گیاهان را تقویت می کند. باکتری-های محرک رشد گیاه متحمل به شوری (ST-PGPR)، از طریق مکانیسم های متعددی قادر به تعدیل شرایط نامساعد تنش شوری برای گیاهان همزیست خود می باشند. هدف از پژوهش حاضر، جداسازی، شناسایی و بررسی ویژگی های باکتری های محرک رشد گیاه متحمل به شوری از ریزوسفر گیاهان شورزی می باشد.

باکتری های محرک رشد گیاه متحمل به شوری از ریزوسفر گیاهان شورزی بومی شمال ایران جداسازی و مورد بررسی قرار گرفتند. جدایه های باکتری با توانایی رشد در محیط حداقل 2 مولار کلرید سدیم انتخاب و صفات تحرک، توانایی انحلال فسفات معدنی در محیط کشت PKV-آگار با استفاده از محاسبه شاخص انحلال فسفات، تولید سیدروفور در محیط کشت CAS-آگار و توان تولید آن با محاسبه شاخص توان تولید در آن ها ارزیابی شد. بر اساس نتایج بدست آمده، 10 جدایه برتر انتخاب شدند و توانایی تثبیت نیتروژن در محیط کشت Burk، انحلال پتاسیم در محیط Aleksandrov و توان انحلال آن توسط جدایه ها با استفاده از محاسبه شاخص انحلال پتاسیم و نیز تولید IAA-ذاتی و تولید IAA در حضور پیش ماده ال-تریپتوفان در آن ها مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت شناسایی مولکولی جدایه های باکتری منتخب بر اساس توالی یابی ژن 16S rDNA انجام شد.

با بررسی توالی ژن 16S rDNA ، چهار جنس Bacillus، Klebsiella، Proteus و Halomonas شناسایی شدند. بیشترین جدایه ها به جنس Bacillus تعلق داشتند. گونه های متعلق به جنس های Klebsiella و Halomonas بیش ترین تحمل به نمک را داشتند. جنس Klebsiella توان انحلال فسفر و پتاسیم بیش تری نسبت به سایر جدایه ها نشان داد. بیش ترین میزان تولید سیدروفور در جدایه متعلق به جنس Proteus مشاهده شد. همه جدایه ها قادر به تثبیت نیتروژن بودند. در بین جدایه های مورد بررسی جدایه های Bacillus بیش ترین میزان تولید IAA-ذاتی را داشتند و در حضور پیش ماده ال-تریپتوفان میزان تولید IAA در جدایه B. licheniformis بیش از سایر جدایه ها بود.

جداسازی طیف وسیعی از باکتری‎های متحمل به شوری با خصوصیات مطلوب از محیط ریزوسفر گیاهان شورزی نشان دهنده غنای میکروبی بالقوه این ناحیه می باشد که امکان یافتن ریزجانداران مفید محرک رشد گیاه به منظور کاستن اثرات نامطلوب تنش در گیاهان را فراهم می کند.