بازیابی شدت شوری منابع گسترده در رودخانه با استفاده از رویکرد شبیه سازی- بهینه سازی

در سال های اخیر مسیله شناسایی منابع آلاینده در رودخانه ها یکی از پرتوجه ترین موضوعات تحقیقات علمی در حوزه ی آب بوده است. در عمده ی پژوهش های انجام شده، منابع آلاینده، نقطه ای در نظر گرفته شده اند و برای بازیابی شدت آلاینده نیاز است، یک نقطه ی شاهد در پایین دست هر منبع در نظر گرفته شود. در این پژوهش محل های ورود آب زیرزمینی به رودخانه، به عنوان منابعی گسترده با مکان و طول معلوم درنظر گرفته می شوند و هدف بازیابی شدت منابع، تنها با استفاده از یک نقطه شاهد در پایاب رودخانه است. منابع موردنظر، منابعی گسترده با بارگذاری ثابت و در فاصله قابل توجهی از هم هستند. وجود فاصله، مانع از اختلاط کامل غلظت در نقطه شاهد می شود. این امر و نیز ثابت بودن شدت بارگذاری باعث می شود بتوان تنها با یک نقطه شاهد، چند منبع گسترده را بازیابی کرد. بدین منظور حل معکوس معادله انتقال با استفاده از رویکرد شبیه سازی- بهینه سازی انجام می شود. در تهیه مدل معکوس از پیوند MIKE11 به عنوان شبیه ساز و الگوریتم ژنتیک در MATLAB استفاده شده است. بازیابی چندین منبع گسترده با یک نقطه شاهد، مهم ترین نقطه قوت پژوهش حاضر می باشد. صحت سنجی مدل توسط مثال های فرضی، 40 کیلومتر از رودخانه کارون و نیز اعمال 5 و 15 درصد خطا به داده های مشاهداتی انجام شد. نتایج نشان می دهد مدل قادر است، نه تنها با یک نقطه شاهد بلکه فقط با یک داده از نمودار غلظت-زمان در نقطه شاهد که تحت تاثیر منبع موردنظر باشد، شدت را بازیابی نماید. دقت مدل در بازیابی شدت منابع، براساس شاخص های آماری بیش از 99 درصد می باشد.