بررسی و تحلیل سبک فکری اشعار مرتضی امیری اسفندقه بر اساس نظریه سبک شناسی لایه ای

در میان شاعرانی که پس از انقلاب اسلامی ظهور کرده اند، مرتضی امیری اسفندقه از اعتبار قابل توجهی برخوردار است. او غالبا به موضوعات دینی و غنایی پرداخته است؛ بنابراین اشعار او در سطوح گوناگون قابل تحلیل است. در میان نظریه های گوناگون، که مقوله سبک را بررسی کرده اند، سبک شناسی لایه ای در تحقیقات دهه های اخیر بارها مورد استفاده قرار گرفته است. هدف و مسیله اصلی در پژوهش پیش رو، بررسی سبک فکری سروده های مرتضی امیری اسفندقه در چهار لایه آوایی، لغوی، گفتمانی و بلاغی است تا به این سوال پاسخ داده شود که مهمترین گفتمانهای موجود در سروده های شاعر کدام است؟

این تحقیق با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.

در سطح آوایی، امیری با استفاده از جناس و بازیهای آوایی، بخشی از مفاهیم ذهنی مورد نظر خود را به مخاطب انتقال داده است. در لایه لغوی، کلمات به کاررفته در اشعار عمدتا عینی، نشاندار و صریح هستند و کارکرد اصلی آنها تبدیل معقولات به محسوسات و تسهیل فرایند درک مخاطب است. واکاوی لایه گفتمانی نشان میدهد امیری باورهای ایدیولوژیک مورد نظرش را تشریح کرده و به سویه های عاشقانه نیز پرداخته است؛ همچنین در سطح بلاغی، صور خیالی تشبیه و استعاره، اصلیترین عناصر ادبی محسوب میشوند.

بررسی لایه های چهارگانه اشعار امیری نشان میدهد که او همواره سعی کرده است از ظرفیتهای کلمات استفاده کند تا مفاهیم دینی و ایدیولوژیک و نیز عاشقانه را به مخاطبان خود انتقال دهد.