کاهش اثرات تنش خشکی بر ویژگی های جوانه زنی و رشد اولیه گیاه انزروت (Astragalus fasciculifolius Bioss.) از طریق پرایمینگ بذر

گیاه انزروت یکی از گیاهان مهم دارویی در مناطق سیستان و بلوچستان می باشد و جوانه زنی این گیاه در این منطقه به دلیل حساسیت این گیاه در مرحله جوانه زنی به خشکی با چالش روبرو است. این پژوهش در آزمایشگاه در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار با آرایش فاکتوریل در سال 1402 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح پتانسیل اسمزی (آب مقطر، 2-، 4- و 6- بار) و هشت تیمار پرایمینگ بذر شامل هیدروپرایمینگ، عدم پرایمینگ، پرایمینگ با جیبرلین، سالیسیلیک اسید، نیترات پتاسیم، سولفات روی، هیومیک اسید و نانوذره دی اکسید سیلیسیم بودند. نتایج نشان داد که کاهش پتانسیل اسمزی سبب کاهش طول و وزن گیاهچه، بنیه بذر، درصد و سرعت جوانه زنی و فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز گردید. پرایمینگ بذر، اثرات منفی تنش را بر روی این صفات کاهش داد و سبب بهبود این خصوصیات شد. در بین تیمارهای پرایمینگ بذر، جیبرلین و سولفات روی، بهترین اثربخشی را در بهبود خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه گیاه در شرایط عدم تنش (پتانسیل اسمزی صفر بار) و تنش شدید (پتانسیل اسمزی 6- بار) داشتند. در شرایط تنش خفیف (پتانسیل اسمزی 2- بار)، پیش تیمار بذور با نانوذره دی اکسید سیلیسیم و هیدروپرایمینگ، اثربخشی بهتری در بهبود صفات مورد مطالعه داشتند. از این رو، به نظر می رسد که می توان تیمار پرایمینگ بذور انزروت با این ترکیبات را برای بهبود صفات جوانه زنی و رشد اولیه این گیاه توصیه نمود.