خیرین سلامت بالفعل و بالقوه: یک نامه به سردبیر

سردبیر محترم امروزه در تمام کشورهای جهان حفظ و ارتقای سلامت شهروندان را جزو وظایف بنیادی خود دانسته و برای دستیابی به آن از هیچ اقدامی فروگذار نکرده اند.1 اهمیت بهداشت به عنوان یک حق اساسی برای زندگی هر کس پوشیده نیست اما اقدامات لازم برای دستیابی به سلامت و بهداشت در هر کشوری نیازمند صرف هزینه هایی است که بعضا بزرگترین بخش از مخارج عمومی دولت ها را به خود اختصاص می دهند.1 رشد روزافزون هزینه های سلامت و بهداشت در تمام کشورهای دنیا یکی از دغدغه های اصلی مدیران و تصمیم گیران سلامت و همچنین سیاستگزاران این کشورها می باشد و بنابراین دستیابی به راهکارها و تعاملاتی که بتواند عملا دستیابی به هزینه ها را راحت تر و یا هزینه ها را کاهش دهد، از جمله مهمترین راهکارها در این زمینه هستند.1 در ایران همچون سایر نظام های سلامت، همواره افزایش شدید هزینه های سلامت یکی از چالش های ارایه خدمات به مردم بوده است.3-1 بنابر گزارشات انجام شده در سال 1381 در حدود 5% از تولید ناخالص داخلی ایران به بخش سلامت اختصاص داده شده است و این در حالی است که در سال 1393 این مقدار به حدود 5/7% رسیده و در این مدت سرانه هزینه های سلامت در ایران از 759 هزار ریال به 103 هزار ریال در سال 1393 رسیده است که رشد 14 برابری را نشان می دهد.3-1 این افزایش هزینه سلامت و همچنین محدود بودن منابع، این انگیزه را برای سیاستگذاران سلامت ایجاد می کند تا راهکارهای مناسبی را برای مدیریت بهتر این هزینه ها اتخاذ کنند و خیرین سلامت یکی از نقاط اتکا هستند، اما در این حال و هوا آیا به حجاج و نقش آنها فکر کرده ایم؟ حجاج عزیز پس از سال ها دعا و تقاضا از خداوند، فرصتی را برای حضور در مکه پیدا می کنند و این سفر مبتنی بر معنویات و خالص بودن عقیده به منظور انجام مناسک حج است. در چنین سفر کوتاهی نیاز به توجه و تمرکز بر اصل فلسفه حج و درک و معرفت در اجرای مناسک حج دارد، اما این مراسم خود شامل مراسمات بزرگتری در بازگشت از سفر می باشد که شاید بیشتر این مراسمات ریشه در آداب و رسوم و چشم و هم چشمی های بی مفهوم دارد و هزینه های بسیاری را بر حجاج تحمیل می کند. همانگونه که گفته شده، در کشور هزینه های بسیار برای ارایه اقدامات بهداشتی، سلامتی و درمانی مورد نیاز بوده و کمبودهای بسیار زیادی نیز مشاهده می گردد. از این رو باتوجه به اینکه حجاج برای یکی شدن با خدای خود، برای معرفت بالاتر و شناخت خود و خدای خود این سفر را تجربه می کنند، عملا صرف هزینه های بسیار زیادی که پس از سفر متحمل می شوند عملا عاقلانه به نظر نمی رسد و نیاز است این سفر را تکمیل کنند، تکمیل کردن سفر چگونه است؟ همانگونه که خود را پیش از سفر برای این مرسم بزرگ آماده می کنند و خود را خالص و پاک از همه مادیات می کنند و سپس از همه حلالیت می طلبند، به نظر می رسد برای پس از سفر نیز نیاز به تکمیل خالص شدن و یکی شدن با معبود است. در این زمینه انجام صدقات و کمک به نیازمندان و ارایه اقدامات خیرخواهانه بسیار قابل توجه است و اگر بتوان هزینه های بازگشت حجاج اعم از هزینه های پخت وپز و طبخ غذا برای مهمانان، هزینه های مربوط به سوغاتی و محصولات متبرک را در بخش سلامت و بهداشت هزینه کرد، آنگاه می توان تکمیل شده این فرایند را در ذهن متصور بود. گرچه راه برای خیرخواهی بسیار است، اما یکی از آنها مسیر خیرخواهی بهداشت و درمان کشور است و لذا لازم است سیاستگذاران سلامت این خیرین بالقوه را از طریق آگاهی رسانی بیشتر به خیرین بالفعل تبدیل کنند.