داستان آفرینش انسان در قرآن و عهد عتیق: رویکردی زبان/روایت شناختی برای بازسازی گفتمان جنسیت غالب

با ظهور فمینیسم در دوره مدرن، به کارگیری رویکردهای مبتنی بر مطالعات جنسیت در کتاب های مقدس گسترش یافته است. مطالعه و استخراج گفتمان های جنسیتی حاکم بر این کتاب ها می تواند به بازسازی و درک بهتر ویژگی های تاریخی آنها یاری رساند. همچنین مقایسه رویکردهای جنسیتی حاکم بر این کتاب ها با هم می تواند ما را با تغییرات پارادایمی در دوره های مختلف تاریخی آشنا نماید. برای این منظور، ابتدا در این پژوهش نشان دادیم که قرآن هر سه گفتمان زنانه، مردانه و برابری خواهانه را به صورتی معتدل، پیچیده و ترکیبی به کار برده است. ثانیا، رویکرد زبان/روایت شناختی به متون مقدس پیش از قرآن و مقایسه آن با رویکرد قرآنی میزان رویکرد مردانه و گاه زن ستیزانه این کتاب ها را نشان می دهد. بررسی برخی از کتب تفسیری و حدیثی تالیف شده پس از قرآن نیز نشان می دهد که گفتمان جنسیتی این کتاب ها بیش از آنکه با گفتمان جنسیتی معتدل قرآن ارتباط داشته باشد، با رویکرد مبتنی بر غلبه مردانه کتاب های پیش از قرآن سازگاری دارد. با توجه به حجم بالای منابع مورد نظر ما در این پژوهش، داستان خلقت به عنوان مطالعه موردی در نظر گرفته شده است.