ارزیابی فعالیت آنتی هیپوکسی دانه و پوست انار در موش سوری

هیپوکسی، کاهش اکسیژن موجود در بافت های بدن، می تواند باعث ناهنجاری های فیزیولوژیکی متعدد شود. هیپوکسی با پاتولوژی سکته مغزی، بیماری قلبی عروقی و بیماری کوه گرفتگی مرتبط است. هیپوکسی به خصوص در حملات قلبی و ایسکمی رخ داده و در نهایت به مرگ منجر می شود. هیپوکسی موجب استرس اکسیدتیو و تولید ذرات فعال اکسیژن می گردد. ترکیبات آنتی اکسیدان می توانند این ذرات را حذف کرده و فعالیت آنتی هیپوکسی نشان دهند. انار میوه مشهوری است که فعالیت آنتی ایسکمی و آنتی اکسیدانی بسیار خوبی دارد. تا امروز اطلاعات کمی در خصوص اثرات محافظتی انار در برابر کشندگی ناشی از هیپوکسی وجود دارد. برخی از گیاهان دارویی، اثرات پذیرفته شده ای در هیپوکسی دارند. این مطالعه با هدف تعیین اثر محافظتی میوه انار در مقابل مرگ و میر ناشی از هیپوکسی در موش سوری با سه مدل تجربی مختلف، انجام پذیرفت.

اثر محافظتی عصاره متانلی دانه و پوست میوه ی انار در مقابل مرگ و میر ناشی از هیپوکسی در موش سوری با سه مدل هیپوکسی خفگی، خونی و جریان خونی بررسی شد. زمان زنده ماندن موش ها اندازه گیری شد. تمام مراحل آزمایشی مطابق با دستورالعمل های موسسه ملی بهداشت (NIH) در خصوص مراقبت و استفاده از حیوانات آزمایشگاهی انجام شد. کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی مازندران نیز پروتکل آزمایشی را تایید کرد. در تست هیپوکسی خفگی، فنی تویین (50 میلی گرم بر کیلوگرم، داخل صفاقی) و در دو تست بعدی پروپرانولول (20 و 30 میلی گرم برکیلوگرم، داخل صفاقی) به عنوان کنترل مثبت به کار رفتند. در تمامی تست ها، نرمال سالین به عنوان کنترل منفی به کار گرفته شد. آنالیز واریانس یک سویه (آنووا) و متعاقب آن نیومن کولز به منظور تعیین اختلاف بین میانگین ها استفاده شد. مقادیر P کم تر از 5 درصد معنی دار در نظر گرفته شد.

 عصاره ها در برخی مدل های تست شده ضد هیپوکسی، فعالیت خوبی در موش ها از خود نشان دادند. در مدل خونی عصاره پوست در دوز mg/kg 250، زمان مرگ را موش ها حدود 8/4 دقیقه افزایش داد (0/001<p). در این دوز اثری مشابه پروپرانولول mg/kg 20 داشت که به عنوان کنترل مثبت به کار رفت. عصاره پوست در دوز mg/kg250 در مدل گردش خونی، زمان مرگ را در موش ها 4/5 دقیقه افزایش داد (0/0001<p). در این دوز اثری مشابه پروپرانولول mg/kg 30 از خود نشان داد (0/05>p). در مدل خفگی، عصاره دانه در دوز mg/kg250، به میزان 2/4دقیقه موجب افزایش زمان بقاء در موش ها شد؛ اما این افزایش از نظر آمار معنی دار نبود (0/05>p). عصاره پوست در دوز mg/kg62/5، زمان مرگ را 4/2 دقیقه افزایش داد؛ اما این افزایش نیز از نظر آماری معنی دار نبود (0/05<p). عصاره پوست اثر خوبی در مدل خفگی نشان داد. در دوز mg/kg 125، زمان بقاء را حدودا 2 برابر نمود (0/0001<p). در این دوز عصاره اثری قوی تر از فنی تویین ایجاد کرد (0/05<p). زمان زنده ماندن در گروه های دریافت کننده فنی تویین 2/51±29/60 دقیقه بود که تفاوت معنی داری با گروه کنترل داشت (0/001<p).

 عصاره فعالیت محافظتی خوبی در برخی مدل ها از خود نشان داد. تاثیر عصاره به ویژه در مدل خفگی بالا بود. عصاره پوست قوی تر از عصاره دانه بود. محتوای ترکیبات فنلی می تواند پاسخگوی اثرات ضد هیپوکسی مشاهده شده عصاره ها باشد