شکستن خواب بذر و تعیین دماهای کاردینال جوانه زنی علف هرز قیچ لوبیایی (Zygophyllum fabago L.) با استفاده از مدل های رگرسیونی

به منظور ارزیابی اثر برخی روش ها بر شکست خواب بذرها و آگاهی از مکانیسم خواب بذرها، ارزیابی اثر دماهای متناوب و نور بر جوانه زنی بذرها و نیز تعیین دماهای کاردینال جوانه زنی بذرهای قیچ لوبیایی، آزمایش هایی در سال 1395 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. آزمایش اول شامل ارزیابی اثر دماهای ثابت جوانه زنی (15 تا 35 درجه سانتی گراد) و روش های مختلف حذف خواب بذرها بود. آزمایش دوم شامل ارزیابی اثر دماهای متناوب (10/20، 15/25، 10/30 و 20/30 درجه سانتی گراد (شب/روز))، رژیم نوری و اعمال و عدم اعمال تیمار شکستن خواب بذور و آزمایش سوم اعمال دماهای ثابت (0 تا 40 درجه سانتی گراد) با دوره روشنایی/تاریکی 12/12 ساعت بود و با استفاده از برازش معادلات دوتکه ای، چهار پارامتره بتا و دندان مانند به رابطه بین دما و سرعت جوانه زنی مقادیر دماهای کاردینال تعیین شد. نتایج نشان داد که جوانه زنی بشدت تحت تاثیر دماهای ثابت و متناوب قرار گرفت. نور نقشی در جوانه زنی قیچ لوبیایی نداشت. به طوری که بیشترین درصد جوانه زنی در تیمارهای شکستن خواب مربوط به تیمار سولفوریک اسید 15 دقیقه در دمای 30 درجه سانتی گراد مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد جوانه زنی در تیمار دماهای متناوب مربوط به تیمار دمای متناوب 15/25 درجه سانتی گراد (زمانی که بذرها خواب شکنی نشده بودند) به میزان 6/54 درصد بود. در برآورد دماهای کاردینال نیز مدل چهار پارامتره بتا نسبت به سایر مدل ها بهتر بود. براساس برآوردهای این مدل، دماهای پایه، مطلوب و حداکثر برای جوانه زنی بذرهای قیچ لوبیایی به ترتیب 83/9، 33/16 و 29/39 درجه سانتی گراد تعیین شد.