بررسی اثر الیسیتورهای متیل جاسمونات و اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد کینوا (.Chenopodium quinoa Wild) تحت سطوح آبیاری

استفاده از فناوری های نوین در کشاورزی از قبیل الیسیتورهای زیستی، رویکردی ارزشمند در تخفیف اثر تنش خشکی است. با هدف بررسی عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژی کینوا در پاسخ به سطوح مختلف آبیاری با استفاده از الیسیتورهای متیل جاسمونات و اسید سالیسیلیک، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1399 اجرا گردید. عامل اصلی آبیاری در سه سطح شامل: آبیاری معادل 100 (شاهد)، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه و عامل فرعی محلول پاشی در 6 سطح شامل: شاهد (محلول پاشی با آب مقطر بدون مصرف اتانول)، حلال اتانول 70%، اسید سالیسیلیک 0.5 میلی مولار، متیل جاسمونات 0.5 میلی مولار، اسید سالیسیلیک 1 میلی مولار و متیل جاسمونات 1 میلی مولار بود. صفات تعداد شاخه بارور و نابارور در بوته، تعداد خوشه در واحد سطح، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، محتوای نسبی آب برگ، شاخص کلروفیل و عملکرد دانه موردبررسی قرار گرفت. پاسخ فیزیولوژیکی گیاه از نظر محتوای نسبی آب برگ تحت شرایط آبیاری 100 و 75 درصد نیاز آبی گیاه بهبود یافت. افزایش 2 برابری غلظت الیسیتورها، صفات عملکردی و غیر عملکردی را افزایش داد. محلول پاشی 1 میلی مولار متیل جاسمونات به طور قابل توجهی باعث افزایش عملکرد (2929.3 کیلوگرم در هکتار) و صفات تعداد شاخه بارور (8.9 عدد)، تعداد خوشه در مترمربع (225.6 عدد)، تعداد دانه در خوشه (901.4 عدد) و شاخص کلروفیل برگ (46.84) شد. استفاده از اسید سالیسیلیک 1 میلی مولار نیز بهترین پاسخ را بعد از متیل جاسمونات در تمامی صفات سبب شد. بر اساس نتایج، تاثیر برهمکنش آبیاری و محلول پاشی، بر کلیه ویژگی های موردبررسی به جز وزن هزار دانه، محتوی نسبی آب برگ و محتوی کلروفیل معنی دار شد. با محلول پاشی 1 میلی مولار متیل جاسمونات و تامین 100 درصد نیاز آبی کینوا (4662 مترمکعب در هکتار)، می توان به حداکثر عملکرد (2929.3 کیلوگرم در هکتار) و تولید در منطقه دست یافت.