تاثیر باکتری های محرک رشد بر رشد هیف های قارچ دکمه ای و کنترل عوامل بیماری زا در شرایط آزمایشگاهی

در حال حاضر متوسط مقدار تولید قارچ دکمه ای در هر مترمربع 17 تا 20 کیلوگرم است، افزایش آن به 22 تا 27 کیلوگرم در مترمربع می تواند تولید این محصول را اقتصادی تر و در بازارهای جهانی رقابتی نماید. علاوه بر انتخاب ارقام پر محصول، یکی از راه های افزایش عملکرد، تسلط علمی بر فرآیندهای میکروبی تولید کمپوست و تغذیه مناسب قارچ با استفاده از انواع مکمل های زیستی، آلی و شیمیایی است. در این پژوهش از 9 سویه برتر جنس سودوموناس، 6 سویه باسیلوس سوبتلیس و 5 سویه باسیلوس تورنجینسیس به عنوان باکتری های محرک رشد و زیست مهارگر استفاده شد. نتایج نشان داد، اگرچه اختلاف معنی داری بین سویه ها وجود نداشت اما همه سودوموناس ها توان تحریک رشد میسلیوم های قارچ دکمه ای را داشتند و در این میان سویه P8 از بیشترین توان محرک رشدی برخوردار بود. سویه های S1 و S6 باسیلوس سوبتلیس نیز به طور معنی داری رشد میسیلیوم های قارچ خوراکی را تحریک کردند. از میان سویه های باسیلوس تورنجینسیس نیز ایزوله های T2، T3 و T5جزو سویه های موثر در افزایش رشد میسیلیوم ها شناسایی شدند. سویه های S2، S5، T1 و T4 علاوه بر خواص زیست مهارگری قارچ های بیماری زا، اثرات مهارکنندگی بر رشد قارچ خوراکی بر روی پلیت حاوی PDA/NA + extract را نشان داده و باعث مهار رشد میسیلیوم های قارچ خوراکی شدند. بیشترین اثر زیست کنترلی برای سویه S3 بر روی قارچ تریکودرما و سویه S6 بر روی قارچ مایکوگون مشاهده گردید. حداکثر قطر هاله کلونی مهاری برای دو سویه مذکور برابر با 20 میلی متر و کمترین اثر زیست کنترلی مربوط به سویه T5 بود. با توجه به صفات مفید و متفاوتی که گونه های دو جنس مورداستفاده از خود نشان دادند، به نظر می رسد استفاده از کنسرسیومی از باکتری ها به عنوان کود زیستی اثرات بسیار بیشتری در محصول قارچ دکمه ای داشته باشند.