اثر باکتری های محرک رشد گیاه و گوگرد بر رشد و غلظت عناصر غذایی کم مصرف دانه گندم در خاک های شور-سدیمی

شوری و سدیمی بودن خاک منجر به برهم زدن تعادل عناصر غذایی در خاک و ایجاد محدودیت در رشد گیاه می شود. آزمایشی برای ارزیابی کاربرد گوگرد به همراه باکتری تیوباسیلوس و باکتری های محرک رشد گیاه جداسازی شده از خاک های شور و سدیمی بر عملکرد و غلظت عناصر غذایی کم مصرف گندم (رقم چمران) در خاک های شور و سدیمی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی، در سه تکرار در گلخانه اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه نوع خاک شور و سدیمی (S1: 13=SAR و ds m-1 8=EC)، (S2: 15=SAR و ds m-1 10=EC) و (S3: 17=SAR و ds m-1 14=EC)، چهار سطح از باکتری های محرک رشد گیاه (B0: شاهد، Pseudomonas alcaliphila، Rhizobium pusense و Bacillus subtilis) و دو سطح گوگرد همراه با باکتری Thiobacillus thiooxidans (T0: عدم کاربرد و T1: کاربرد 31/4 گرم در گلدان (10 تن در هکتار) گوگرد پودری همراه با باکتری T. thiooxidans) بودند. بر اساس توالی یابی ژن16S rRNA، باکتریهای محرک رشد برتر به عنوان باکتری هایPseudomonas alcaliphila، Bacillus subtilis وRhizobium pusense ، شناسایی شدند. نتایج نشان داد که افزودن گوگرد همراه با باکتری T. thiooxidans و سایر باکتری های محرک رشد در سطوح شوری و سدیمی مختلف منجر به افزایش عملکرد دانه و غلظت عناصر کم مصرف نسبت به شاهد شد. در سطوح شوری و سدیمی S1 و S3، بیشترین عملکرد دانه در گیاهان تلقیح شده با باکتری R. pusense (13/1 و 88/8درصد) مشاهده شد. تلفیق باکتری های محرک رشد و گوگرد به همراه باکتری T. thiooxidans تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه و غلظت عناصر کم مصرف در خاک های شور و سدیمی نداشت. به طور کلی کاربرد انفرادی باکتری R. pusense جداسازی شده از خاک های شور و سدیمی و گوگرد به همراه باکتری T. thiooxidans نقش بسزایی در بهبود عملکرد و غلظت عناصر کم مصرف در گندم در خاک های شور و سدیمی دارد.