اثرات آلودگی نفتی طولانی مدت بر تنفس میکروبی و فعالیت آنزیم بتاگلوکوزیداز خاک

آلودگی به مواد نفتی یکی از بحرانی ترین آلودگی های زیست محیطی است که می تواند ویژگی های زیستی، فیزیکی و شیمیایی خاک را تحت تاثیر قرار دهد. به منظور بررسی اثرات آلودگی نفتی طولانی مدت و طبیعی بر تنفس میکروبی شامل تنفس پایه (BR) و تنفس برانگیخته (SIR) و فعالیت آنزیم بتاگلوکوزیداز خاک، تعداد 120 نمونه خاک آلوده به نفت از عمق 15-0 سانتی متری از منطقه نفت خیز نفت شهر واقع در استان کرمانشاه با سه سطح آلودگی شدید (H: High)، متوسط (M: Moderate) و کم (L: Low) نمونه برداری شد. پس از اندازه گیری ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک ها، اقدام به شمارش همه باکتری ها و باکتری های تجزیه کننده نفت به ترتیب در محیط کشت های NA و CFMM  شد که همبستگی مثبت و معنی داری بین جمعیت میکروبی و غلظت نفت به دست آمد. میانگین درصد نفت اندازه گیری شده به روش سوکسله، به ترتیب 4/03، 9/95 و 22/50 درصد برای سطوح L، M و H بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نفت در نمونه های خاک، BR و SIR افزایش یافتند و بیشترین تنفس BR و SIR به ترتیب با مقادیر 0/053 و 0/234(mgCO2.g-1.h-1) درخاک های H به دست آمد. فعالیت بتاگلوکوزیداز اندازه گیری شده نیز در حضور آلاینده های نفتی بیشتر بود به گونه ای که در خاک های H بالاترین فعالیت (µgPNP.g-1.h-1 24/78) و در خاک های L پایین ترین فعالیت (µgPNP.g-1.h-1 6/09) مشاهده شد. در پایان، آنالیز مولفه های اصلی (PCA) نیز انجام شد و نتایج نشان داد که 72 درصد از تنوع بین نمونه ها توسط دو مولفه اول (مولفه بیوشیمیایی و مولفه فیزیکی) قابل توجیه بود. آلاینده های نفتی که به صورت طبیعی و به مدت طولانی در خاک حضور دارند، با گذشت زمان منجر به سازگاری جوامع میکروبی مقاوم به آلودگی شده و لذا شاهد افزایش فراوانی آنها، تنفس میکروبی و فعالیت آنزیم هایی همچون بتاگلوکوزیداز خواهیم بود.