اقتباس از مکاتب نگارگری ایرانی در تصویرسازی کتاب کودک با موضوع قصه هایی از شاهنامه

برخی از هنرمندان تصویرگر کتاب برای اثرگذاری هرچه بیشتر روایات بصری مصورهای خود بر مخاطبین و نیز متناسب سازی با موضوع کتاب، به روش اقتباس از آثار و مکاتب فاخر هنری گذشته دست به خلق اثر می زنند. نقاشی ایرانی به عنوان یکی از زیباترین جلوه های فرهنگ ایرانی-اسلامی، منبع اقتباس ارزشمندی برای تصویرگران معاصر کتاب کودک بوده است. هدف از پژوهش حاضر، شناخت رویکرد و شیوه اقتباس تصویرگران کتاب کودک از نگارگری ایرانی و یافتن رابطه بینامتنی میان آثار و مکاتب نقاشی ایرانی با توجه به جایگاه اقتباس در نگرش پست مدرن است. بدین منظور، 15 کتاب معاصر کودک با مضمون قصه هایی از شاهنامه که در مصورسازی های آن ها از نگارگری ایرانی اقتباس شده، انتخاب گردید. همچنین این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش هاست: شیوه اقتباس در این آثار چگونه بوده است؟ هنرمندان این آثار از کدام مکاتب نگارگری ایرانی اقتباس کرده اند؟ این تحقیق به روش توصیفی انجام گرفته و اطلاعات به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است. ارزیابی نمونه ها نشان داد که تصویرگران با برگرفتگی و اثرپذیری از نقاشی های پیشین و اعمال تغییر در آثار گذشته متناسب با محتوی و موضوع کتاب، با شیوه بیان هنری خود به خلق اثر پرداخته اند و در این راستا از سه شیوه کلاژ، طراحی با اقتباس از یک اثر یا آثار یک مکتب خاص و اقتباس از نقش مایه ها یا ویژگی های کلی نقاشی ایرانی استفاده کردند. هنرمندان در اقتباس از مکاتب نگارگری برای کودک معاصر، خود را محدود به هنر دوره خاصی نکردند و در میان آثار اقتباس از نقاشی های دوره سلجوقی، مکتب تبریز اول، هرات، شیراز دوره ترکمانان، تبریز دوم، مکتب اصفهان تا نقاشی ها و چاپ های سنگی عصر قاجار دیده می شود.