هنر اسلام و مسلمانان؛ سطوح مواجهه و تعامل

در یک نظرسنجی که مسئله اصلی آن ارزیابی چگونگی درک فردی متعلق به سنت گفتمانی اسلام از اشیاء هنر اسلامی در دنیای معاصر است، پنجاه نفر شرکت کردند. اکثریت شرکت کنندگان را مسلمانانی تشکیل می دادند که یا مقیم کشورهای اسلامی هستند، یا اصالت آنها به کشوری اسلامی باز می گردد و یا ساکن کشورهایی با یک اقلیت بزرگ مسلمان هستند. هدف اصلی این نظرسنجی که شیوه آن میتنی بر طرح پرسش هایی باز بود، شناسایی و تعریف چگونگی تعامل یک فرد با اشیایی است که می توان آنها را متعلق به دایره هنر اسلامی شمرد. تحلیل کیفی داده های به دست آمده ما را به این نتیجه رساند که تعامل یک فرد با آثار هنری و ادراک اشکال بصری آنها منجر به توسعه فرآیندهایی در ذهن وی می شود که نتیجه آنها نه تنها به فعلیت رسیدن معانی عمیقی است که ذاتی وی است، بلکه تبلور ایده ها و تصاویر خاصی در سطح آگاهی اوست. بر اساس یافته های این پژوهش، چهار سطح مختلف که یک فرد (مسلمان) در قالب آنها با آثار هنری (اسلامی) تعامل می کند، نیز شناسایی شد.