اثر مصرف کودهای آلی و شیمیایی بر رشد، عملکرد و محتوای روغن بذر گیاه خارمقدس (Cnicus benedictus L.)

این آزمایش به منظور بررسی اثر کاربرد سطوح مختلف ورمی کمپوست و کود نیتروژن و تلفیق آن ها بر عملکرد بذر، پروتئین خام بذر، محتوای روغن و پروفایل اسیدهای چرب گیاه خارمقدس در قالب بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 1399-1398 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمار های آزمایش براساس نیاز کودی گیاه خارمقدس شامل شاهد (بدون مصرف کود)، 100 درصد نیاز کودی نیتروژن، 75 درصد نیاز کودی نیتروژن + 25 درصد ورمی کمپوست، 50 درصد نیاز کودی نیتروژن+50 درصد ورمی کمپوست، 25 درصد نیاز کودی نیتروژن+75 درصد ورمی کمپوست و100 درصد ورمی کمپوست) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار زیست توده کل (32/10 تن در هکتار)، ارتفاع بوته (2/100 سانتی متر) در ترکیب 50 درصد نیاز کودی نیتروژن و ورمی کمپوست بدست آمد. بیشترین مقدار وزن هزاردانه (9/30 گرم)، عملکرد بذر (3/1708 کیلوگرم در هکتار)، درصد روغن دانه (9/18 درصد) و عملکرد روغن (5/323 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 100 درصد ورمی کمپوست مشاهده شد. بیشترین میزان اسید لینولئیک روغن بذر (7/66 درصد) و اسید اولئیک (83/25 درصد) به ترتیب در تیمار 100 درصد ورمی کمپوست و 100 درصد نیاز کودی نیتروژن و کمترین مقدار آن ها در تیمار 100 درصد نیاز کودی نیتروژن (01/61 درصد اسید لینولئیک) و بدون مصرف کود (شاهد) (09/ 23 درصد اسید اولئیک) مشاهده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که تیمارهای کودی ورمی کمپوست بر روی کمیت و ترکیب اسیدهای چرب بذر گیاه خارمقدس تاثیر مثبت داشته و به منظور تولید زیست توده دارویی گیاه خارمقدس تیمار 50 درصد نیاز کودی نیتروژن +50 درصد ورمی کمپوست و برای تولید بذر، تیمار 100 درصد ورمی کمپوست در شرایط اقلیمی محل اجرای آزمایش مناسب تر است.