اثر تنش سرما بر محتوای کلروفیل، فلورسانس کلروفیل و فعالیت آنزیم های اکسیداتیو سه رقم جو (Hordeum vulgare L.)

سرما یکی از مهم ترین تنش های غیرزیستی است که رشد و عملکرد محصول را در سراسر جهان محدود می کند. به منظور بررسی چگونگی سازگاری گیاهچه های 20 روزه جو با تنش سرمای کوتاه مدت، مطالعه حاضر به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در آزمایشگاه بذر موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام جو (رقم کارون حساس به سرما، فصیح نیمه متحمل به سرما و ماکویی متحمل به سرما) و سه سطح تنش سرما شامل 4، 8 و 22 (شاهد) سلسیوس، بود که تیمارهای دمایی به مدت 48 ساعت بر گیاهچه های جو اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش سرما و رقم بر روی اغلب صفات اندازه گیری شده در این مطالعه معنی دار بود. مقایسه میانگین نیز نشان داد بیشترین مقدار F0 در رقم کارون و فصیح در 8 درجه و در رقم ماکویی در 4 درجه مشاهده شد در حالی که در هر سه رقم با کاهش دما مقدار Fv و محتوای کلروفیل a کاهش یافت. نسبت Fm/Fv در رقم ماکویی و فصیح با کاهش دما کاهش یافت اما در رقم کارون تغییر معنی داری در این نسبت مشاهده نشد. علاوه بر این با کاهش دما میزان مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن و نیز فعالیت آنزیم پراکسیداز در هر سه رقم به ویژه رقم کارون افزایش یافت اما فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز تحت تاثیر رقم قرار نگرفت و بیشترین فعالیت کاتالاز و پراکسیداز به ترتیب در دمای 8 و 4 درجه به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد ارقام متحمل تر نسبت به رقم حساس (کارون) در دماهای پایین با محدود کردن تولید ترکیباتی مانند H2O2 و مالون دی آلدهید ، محتوای کلروفیل و کارایی فتوسنتزی بالاتری داشته که احتمالا منعکس کننده سازگاری بیشتر به سرما است.