بررسی تاثیر گرایش سرمایه گذار بر کارایی مدل های قیمت گذاری عاملی

جریان نوین مطالعات مالی که بر توجیه بی‏قاعدگی های ارزش گذاری از طریق مالی رفتاری تاکید دارد، از افزودن عوامل مرتبط با رفتار سرمایه گذاران به مدل های عاملی کلاسیک در جهت افزایش کارایی آن ها دفاع می کند. اهداف پژوهش حاضر، بررسی کارایی مدل های قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و سه عاملی فاما و فرنچ در صنعت بانک ها و موسسات اعتباری و نقش متغیر گرایش سرمایه گذار در تقویت قدرت توضیح دهندگی این مدل ها است. پژوهش حاضر از روش حداقل مربعات تعمیم یافته برای داده‏های 10 بانک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی فروردین 1392 تا آبان 1401 استفاده می‏کند. یافته ها نشان می دهد که عوامل مازاد بازده بازار و اندازه دارای اثر معنی‏دار مثبت بر مازاد بازدهی بانک هاست و عامل مازاد بازده بازار دارای بیشترین اثر بر عملکرد تعدیل شده با ریسک بانک ها است. همچنین عامل گرایش سرمایه گذار نیز ضمن تاثیر معنی‏دار مثبت بر مازاد بازدهی بانک ها، قابلیت توضیح دهندگی مدل های قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و سه عاملی فاما و فرنچ را افزایش می دهد. بنابراین افزودن متغیر گرایش سرمایه گذار به مدل های عاملی می تواند با تبیین مناسب تر رفتار بازده و عوامل تاثیرگذار بر آن، سبب تسهیل سیاست گذاری در حوزه بازار سرمایه شود.