شکاف جنسیتی در کنشگری زیست محیطی: یک تحلیل جامعه شناختی

در مطالعات اجتماعی محیط زیست مطالب بسیاری درباره جنسیت و رابطه اش با کنشگری محیط زیستی آمده است، اما در جامعه ایرانی مورد مطالعه تجربی قرار نگرفته است. در این مقاله سعی شده است تا میزان کنشگری محیط زیستی زنان و مردان در اعضای سازمان های مردم نهاد محیط زیستی در استان آذربایجان شرقی بررسی گردد. این پیمایش با حجم نمونه 375 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتصاب متناسب انجام شد. در تحلیل داده ها از روش رگرسیونی چندمتغیره حداقل مربعات استفاده گردید و نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در کنشگری مردان و زنان در سطوح مختلف فعالیتی سازمان های مردم نهاد محیط زیستی وجود ندارد. همچنین، عوامل مشابهی میزان کنشگری زنان و مردان را پیش بینی می کنند. اما نوع کنشگری زنان و مردان در سازمان های مردم نهاد محیط زیستی، به طور معناداری متفاوت است؛ کنشگری مردان در سطوح اساسی و با اهمیت و کنشگری زنان در سطوح حمایتی و کم اهمیت اتفاق افتاده است. این نتایج با ادبیات نظری پژوهش که تقسیم کار جنسیتی و دسترسی محدود بیوگرافیکی زنان را در کنار عوامل افزایش دهنده کنشگری مانند ارزش های محیط زیستی و نگرانی محیط زیستی، عاملی موثر بر کنشگری عنوان می کنند، سازگار است.