نقش صنایع کارخانه ای بر رشد اقتصادی ایران: روش شاخص لگاریتمی دیویژیا

یکی از موضوعات مهم در ادبیات اقتصاد، یافتن بهترین راه های ارتقا و تقویت رشد و شکوفایی در کشورهای نوظهور و کم درآمد است. مطالعات گسترده ای در این حوزه وجود دارد که به طور عمده بر نقش تولید به عنوان موتور رشد تاکید دارد. از این رو پژوهش حاضر به بررسی نقش صنایع کارخانه ای در رشد اقتصادی ایران و شناسایی محرک های مختلف در صنعتی شدن و تاثیر آن ها بر رشد می پردازد. محرک ها، شامل تحولات ساختاری(بهره وری نیروی کار صنایع کارخانه ای و سهم نیروی کار صنایع کارخانه ای در کل اشتغال) و مقیاس اشتغال است. برای تشخیص محرک های مختلف صنعتی شدن و تاثیر آن ها بر رشد، در چارچوب قانون اول کالدور، از روش شاخص لگاریتمی دیویژیا (LMDI) استفاده شده است که به این منظور از یک مجموعه داده های تابلویی مربوط به استان های ایران طی سال های 1381 تا 1399 استفاده شده است. به منظور تخمین مدل پژوهش بر مبنای رویکرد داده های تابلویی پویا، روش اثرات همبسته مشترک پویا به کار گرفته شده است. طبق نتایج، اثر محرک های تغییرات ساختاری بیشتر از محرک مقیاس اشتغال است.