ارزیابی شاخص های رشدی در سامانه های مختلف آبیاری و تیمارهای کنترل علف های هرز و همبستگی صفات کمی و کیفی نیشکر (Saccharum officinarum)

به منظور ارزیابی شاخص های رشدی نیشکر در سامانه های مختلف آبیاری، تیمارهای کنترل علف های هرز و همبستگی با صفات کمی و کیفی نیشکر، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399 در موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان انجام گرفت. پنج سامانه آبیاری شامل آبیاری قطره ای روسطحی، آبیاری زیرسطحی با دبی 2/3 لیتر در ساعت، آبیاری زیرسطحی با دبی 3/6 لیتر در ساعت، آبیاری بارانی و آبیاری جویچه ای یا مرسوم به عنوان کرت اصلی و تیمارهای کنترل علف های هرز شامل عدم کنترل تمام فصل علف های هرز (شاهد با علف هرز)، کنترل تمام فصل علف های هرز با استفاده از وجین دستی (شاهد بدون علف هرز) و کولتیواسیون (دوبار) به عنوان کرت های فرعی بودند. بر اساس نتایج آزمایش بیشترین سرعت رشد محصول، ماده خشک و ارتفاع بوته در سامانه های آبیاری بارانی و زیرسطحی با دبی 3/6 لیتر در ساعت و کمترین در آبیاری جویچه ای مشاهده شد. درجه روز رشد لازم برای رسیدن به 50 درصد ماده خشک در سامانه آبیاری بارانی (1894)، آبیاری زیرسطحی با دبی 3/6 لیتر در ساعت (1762)، آبیاری زیرسطحی با دبی 2/3 لیتر در ساعت (1538)، آبیاری روسطحی (1494) و آبیاری جویچه ای (1474 درجه روز رشد) برآورد شد. همچنین صفات رشدی در شرایط تیمار شاهد با علف هرز نسبت به دو تیمار شاهد بدون علف هرز و کولتواسیون کمتر بود. نتایج همبستگی نشان داد که خصوصیات کیفی نیشکر تحت تاثیر شاخص های رشدی و خصوصیات کمی نیشکر قرار نگرفت، اما بین خصوصیات کمی نیشکر به مانند ارتفاع، طول میانگره، تعداد میانگره، عملکرد نی، عملکرد شکر، ماده خشک و سرعت رشد محصول همبستگی مثبت و بین عملکرد نی با قطر ساقه و وزن خشک علف های هرز همبستگی منفی مشاهده شد. با توجه به نتایج  سامانه های آبیاری بارانی و آبیاری زیرسطحی با دبی 3/6 لیتر در ساعت برای نیشکر می تواند در بازرویی اول (راتون اول) مناسب باشد.