بازپژوهی مقاصدی مستندات فقهی شهادت زن در جرائم حدی

نظام سازی حقوقی مبتنی بر فقه اسلامی موجب راه یابی بسیاری از آراء فقها به حیطه قانون شده است. از طرفی دیگر تحولات روزافزون و مطالبات اجتماعی، به طور واضح برخی از آراء فقه سنتی را برنمی تابد و عدم پذیرش شهادت زن در حدود ازجمله این موارد است. عدم پذیرش به صورت انفرادی و هم چنین تعدد و اختلاف فتاوا در پذیرش یا عدم پذیرش در مصادیق متعدد حدود با وجود همخوانی مستندات فقهی و هم چنین عواملی مانند مقتضیات زمان، تغییر و تطور جایگاه بانوان، وضعیت اجتماعی و... نقش موثری در ایجاد عدم مقبولیت و در امتداد آن تشکیک در مشروعیت این آراء دارد. فقه مقاصدی و توجه به پویایی فقه، همگام با تحولات و مسائل روز، این ظرفیت را برای عبور از فقه نص بسند ایجاد می نماید. نوشته توصیفی تحلیلی پیش رو با داده های کتابخانه ای با هدف ارزیابی این فتاوا به بازاندیشی مقصدمحور و ضابطه مند مستندات و ادله قائلین به عدم شهادت زنان با تمسک به مقصد حفظ نفس به عنوان مقصد ضروری شریعت و با پیش فرض طریقی بودن شهادت می پردازد و به نتیجه ای متفاوت با آنچه آراء و اندیشه فقهاست می رسد. این نوشتار استقراء، سبر و تقسیم را به عنوان راه های کشف مقصد شهادت زن بررسی می نماید و با تمرکز بر طریقیت شهادت به رهاوردی مقاصدی دست می یابد که مطلقا شهادت زنان در جرایم مستوجب حد را دارای قابلیت پذیرش می داند.