ارزیابی موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت یک واکسن نوترکیب در ایران

تولید واکسن کرونا در ایران با چالش های مختلفی روبرو بود. این مطالعه با هدف ارزیابی موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت یک واکسن نوترکیب در ایران انجام گرفت. مطالعه حاضر یک مطالعه ترکیبی است که در سال 1401 با هدف شناسایی و تحلیل موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت واکسن نوترکیب انجام شده است. نمونه پژوهش شامل 8 نفر از سیاستگذاران، تصمیم گیران و متخصصان درگیر در طر احی و ساخت واکسن بودند که به روش نمونه گیری هدفمند با حداکثر تنوع انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو روش کیفی و کمی استفاده شد. برای شناسایی موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت واکسن از تکنیک فکرنویسی (Brainwriting) و برای تحلیل روابط سیستماتیک بین مولفه ها از روش دیماتل (Decision Making Trial And Evaluation) استفاده شد. بر اساس نتایج در مرحله کیفی (فکرنویسی) 3 تم شامل موانع فردی، موانع سازمانی و موانع محیطی استخراج شد. همچنین موانع سازمانی با مختصات C: [6.66, 0.66] و موانع فردی با مختصات C: [5.2, -0.6] در سلسله مراتب مدل تعاملی به ترتیب به عنوان تاثیرگذارترین و تاثیرپذیرترین مولفه ها شناخته شده اند. با توجه به اسناد بالادستی در حوزه علم و فن آوری و تاکید بر ساخت دارو و واکسن های نوترکیب و تهدیدات زیستی در آینده و وجود زیر ساخت های مناسب تجهیزاتی و نیروی انسانی در حوزه تولید واکسن با رفع موانع آن می تواند گام بزرگی در حوزه تولید دارو و واکسن ایجاد کرد.