اثر سیستم های خاک ورزی و کود بر عملکرد دانه و شاخص های کارایی نیتروژن کلزا در خاک شنی تحت شرایط تنش خشکی

این آزمایش به منظوربررسی نقش نظام های مختلف خاک‏ورزی به همراه کاربرد کود نیتروژن و ورمی کمپوست بر عملکرد دانه و روغن کلزا و همچنین تاثیر آن بر شاخص‎های کارایی نیتروژن در شرایط آبیاری کامل و کم‏آبیاری انجام گرفت.پژوهش به صورت کرت‎های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه کرج طی دو سال زراعیاز 1396 تا1398 اجرا شد.سیستم های خاک ورزی به عنوان کرت اصلی در سه سطح شامل بدون خاک ورزی، خاک ورزی حداقل و خاک ورزی رایج بودند. کرت فرعی شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری معمول و کم آبیاری) و تیمار کودی در چهار سطح]عدم کاربردکود، کود شیمیایی اوره، کود ورمی کمپوست، کود شیمیایی اوره + کود ورمی-کمپوست بودند.در سیستم بدون شخم عملکرد روغن به میزان 22 درصدنسبت به شخم حداقل و 5/21 درصد نسبت به شخم معمول کاهش یافت. عملکرد دانه و روغن درشرایط کاربردتلفیقی کود ورمی‎کمپوست به ترتیب 18 و 17 درصد نسبت به شاهد در شرایط آبیاری معمول و 29 و 32 درصد در شرایط کم آبیاری بیشتر بود. در هر سه نظام خاک ورزی بیشترین کارایی مصرف نیتروژن در شرایط کاربرد تلفیقی اوره و ورمی کمپوست مشاهده شد. در مقایسه با کاربرد ورمی‎کمپوست و اوره به ترتیب در بدون شخم 5 و 1/8 درصد، در شخم حداقل 2/6 و 5/1 درصد و در شخم رایج5/5 و 7/1 درصد میزان کارایی مصرف نیتروژن بیشتر بود. به طورکلی، شخم حداقل و جایگزین کردن کود اوره با ورمی‎کمپوست می تواند با کاهش هدر رفت نیتروژن، افزایش بهره وری نیتروژن و همچنین تعدیل شرایط تنش خشکی منجر به افزایش عملکرد دانه و روغن کلزا شود.