ارزیابی برخی صفات زراعی ژنوتیپ های مختلف کنجد تحت کاربرد اسید هیومیک و عدم کاربرد آن با استفاده از روش های آماری چندمتغیره

هدف از این تحقیق بررسی روابط بین صفات در ژنوتیپ های مختلف کنجد و تعیین صفات موثر بر عملکرد دانه در شرایط عدم کاربرد و کاربرد اسید هیومیک بود. این آزمایش در دو شرایط عدم کاربرد اسید هیومیک (کنترل) و کاربرد اسید هیومیک (250 گرم در 1000 لیتر آب) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهر ابرکوه اجرا شد. ژنوتیپ های کنجد شامل ورامین 2822، هلیل، دشتستان 2، دشتستان5، داراب 1، داراب 14، یزد، جیرفت 13 و صفی آباد بودند. ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه با صفات عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، درصد روغن و پروتئین، تعداد شاخه فرعی و تعداد دانه در کپسول در هر دو شرایط آزمایش مثبت و معنی دار بود. با تجزیه رگرسیون گام به گام، صفات تعداد شاخه فرعی و وزن هزار دانه در شرایط کنترل و صفت تعداد دانه در کپسول در شرایط کاربرد اسید هیومیک وارد مدل رگرسیون شدند. در تجزیه علیت، تعداد شاخه فرعی در شرایط کنترل و تعداد دانه در کپسول در شرایط کاربرد اسید هیومیک بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه داشت. ژنوتیپ های مورد مطالعه با استفاده از تجزیه خوشه ای در سه گروه مجزا قرار گرفتند. صفت تعداد شاخه فرعی در شرایط کنترل و تعداد دانه در کپسول در شرایط کاربرد اسید هیومیک به عنوان یکی از مهم ترین صفات موثر بر عملکرد دانه در ژنوتیپ های کنجد بود. براساس نتایج تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ های دشتستان2 و داراب14 برتر بودند و بنابراین می توان از این ژنوتیپ ها برای رسیدن به عملکرد بالا استفاده کرد