بررسی پارامترهای کیفیت رسوبات سرشاخه های رودخانه سیروان-سد ژاوه سنندج (1400-1399)

سد ژاوه بر روی رودخانه سیروان بعد از دو شاخه اصلی گاوه رود و قشلاق واقع شده و با هدف انتقال آب جهت استفاده در بخش های کشاورزی احداث گردید. بر این اساس، نمونه برداری در پنج ایستگاه منتخب از رسوبات سطحی در دو شاخه قشلاق و گاوه رود و همچنین در محل آبگیری سد ژاوه صورت گرفت. در این مطالعه 9 پارامتر در رسوبات (فرمهای مختلف نیتروژن و فسفرTOC ، pH، Eh) جهت تعیین کیفیت و پیش بینی روند تغذیه گرایی سد ژاوه بررسی گردید. کیفیت رسوبات در ایستگاه های مختلف نشان داد که حاوی آلودگی آلی (نیتروژن) و معدنی (فسفر) بالایی می باشند. براساس TOC% رسوبات منطقه کمی آلوده تا خیلی آلوده به خصوص در ایستگاه های 2 و 3 در شاخه قشلاق در نظر گرفته شد اما کیفیت رسوب در ایستگاه 4 (شاخه گاوه رود) بهتر و در گروه متوسط طبقه بندی گردید. در تحقیق حاضر تغییرات شاخصOPI  و ONI و مقایسه با استاندارد شاخص آلی بیانگر آلودگی بالای رسوبات منطقه است. همچنین با توجه به بالا بودن غلظت میانگین فسفرکل (178± 2075 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک) و فسفر قابل دسترس (142±666 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک) در مسیر رودخانه های منتهی به سد خطر غنی شدن سد ژاوه از نظر مواد مغذی نیز  افزایش خواهد یافت. لذا با توجه به بالا بودن غلظت آلاینده های آلی و معدنی، پس از آبگیری سد ژاوه، کنترل تغذیه گرایی با در نظر گرفتن زمان ماند در مخزن به سختی امکان پذیر خواهد بود.