تبیین لایه های تفکری الگوی پیشرفت در اندیشه امام خمینی با استفاده از استراتژی نظریه پردازی داده بنیاد

یکی از دغدغه های اندیشمندان مسلمان تجددگرا طی یکصد و پنجاه اخیر، بررسی علل عقب ماندگی جوامع اسلامی و تلاش برای ارائه راهکاری برای تحقق نوعی الگوی بومی و دین بنیاد از مفهوم توسعه بوده است. از این رو، شاهد شکل گیری تنوعی از الگوهای توسعه در کشورهای اسلامی پیشرو همچون ایران، مالزی، ترکیه، قطر و عربستان سعودی هستیم که با توجه به مقتضیات بومی جوامع داخلی و نیز نوع خوانش از اسلام به الگوهای متفاوتی از یکدیگر منتج شده است(بیان مسئله). در این پژوهش با کاربست راهبرد نظریه پردازی داده بنیاد در صدد تبیین و شناخت لایه های تفکری اندیشه پیشرفت از منظر امام خمینی در دوره رهبری ده ساله ایشان بر جمهوری اسلامی ایران هستیم (روش تحقیق). لذا، پرسش تحقیق بدین صورت قابل ابراز است که با عنایت به اهمیت و جایگاه محوری اندیشه توسعه در نگاه امام خمینی، لایه های اندیشگی آن بر چه مولفه های ابتنا یافته است؟ (سوال تحقیق) بر اساس دسته بندی و مقوله بندی یافته های تحقیقات موجود، لایه های تفکری اندیشه پیشرفت نزد امام خمینی بر 5 کلان محور: شناسایی پیشران ها، آماده سازی، آرمان شهرپردازی، ضرورت های الگوی توسعه، و نیز غایات الگوی توسعه ابتنا یافته است. بر این اساس، الگوی توسعه در نگاه امام خمینی را می بایست به صورت یک نظام اندیشگی منسجم و ساختارمند مورد مطالعه قرار داد که اندیشه پیشرفت را با هدف تعمیق فرهنگ توحیدی، و توسعه جامعه اخلاقی بر اساس ضرورت های روانشناختی، عناصر فرهنگ اسلامی و با تاکید بر ابعاد وجودی مختلف انسان، با نگاه تجربه تاریخی تمدنی و به دور از چالش های الگوهای غیربومی مورد تاکید قرار می دهد.