استفاده از روش های طیف سنجی و میکروسکوپی در بررسی شاخصه های شناسایی رنگدانه تولیدی براساس دستورالعمل های سنتی ایرانی: قرمز شنگرف

شنگرف یکی از رایج ترین رنگدانه های قرمز در طول تاریخ بوده و به طور طبیعی و مصنوعی به دست می آید. با توجه به اهمیت و کاربرد گسترده این رنگدانه در آثار هنری ایرانی، این تحقیق سعی می کند با روش های میکروسکوپی و طیف سنجی، ویژگی های شناسایی شنگرف طبیعی و مصنوعی را مورد بررسی قرار دهد. بنابراین، این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که شاخصه های شناسایی رنگ شنگرف تولید شده بر اساس دستورالعمل های سنتی ایرانی چیست؟ شنگرف طبیعی از بازار تاریخی تبریز تهیه و شنگرف مصنوعی بر اساس دستورالعمل های مختلف از رساله های ایرانی قرون 12تا 19 میلادی ساخته شد. پس از طی فرایندهای لازم همچون اسیدشویی با آب انار و آب لیمو، شاخصه های شناسایی رنگدانه به صورت خالص و در ترکیب با بست های صمغ و سریشم با استفاده از میکروسکوپ نور پلاریزه، طیف سنجی رامان، SEM-EDX و طیف سنج انعکاسی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد با اینکه دشواری تفکیک شنگرف مصنوعی و طبیعی با میکروسکوپ نوری، تفاوت مورفولوژی شنگرف طبیعی و مصنوعی در تصاویر SEM به خوبی نمایان می شود. همچنین آنالیز EDX نمونه های طبیعی و مصنوعی باتوجه به وجود ناخالصی در شنگرف طبیعی امکان شناسایی آنها را با توجه به نسبت گوگرد به جیوه فراهم می کند. تحلیل طیف رامان با تاکید بر نوار cm-1 253 می تواند شاخص مهمی برای شناسایی رنگدانه شنگرف بدون دخالت تاثیرات بست باشد. اما تفکیک رنگدانه طبیعی و مصنوعی نیاز به تحلیل های آماری دارد.