کنترل فیزیکوشیمیایی، مطالعه آزاد سازی و بررسی پایداری ترتینوئین از فرآورده های نیمه جامد موجود در ایران

آکنه ولگاریس یکی از شایعترین بیماری های پوستی است که در بالغین و بزرگسالان جوان دیده می شود و با ترکیبی از کمدون، پوستول، کیست و پیدایش اسکار با شدتهای متفاوت مشخص می شود.
این مطالعه با هدف ارزیابی پایداری، فیزیکی و شیمیایی فرآوردهای پوستی مختلف ترتینوئین، آزادسازی دارو توسط روش های مختلف Invitro انجام گرفته و مدلهای آزادسازی دارو در این فرآورده ها با یکدیگر مقایسه شده است.
ابتدا منحنی استاندارد ترتینوئین در حلالهای مناسب به روش اسپکتروفتومتری رسم شدند و میزان داروی موجود در فرآورده ها مورد بررسی قرار گرفت. پس از انجام آزمایشات فیزیکوشیمیایی فرآورده ها نظیر تعیین pH، پایداری ظاهری فرآورده، تعیین محتوی آب، کنترل میکروبی، تست سانتریفوژ، تست تغییرات دمایی، آزمایش سرد و گرم شدن، تست انجماد و ذوب شدن، بررسی رئولوژی فرآورده، آزادسازی دارو از پایه به روش Invitro در حلال مناسب مورد مطالعه قرار گرفت. آزمون آزادسازی بر روی فرآورده های موضعی ترتینوئین در بازار دارویی ایران با استفاده از سل دیفوزیون Franz و غشا سنتیتک در دمای 37?C به مدت 5 ساعت انجام شد و مقادیر داروی عبور کرده از پوست در مقابل زمان ثبت گردید.
نتایج آزمایشات مختلف بر روی فرآورده های مختلف ترتینوئین بیانگر آن است که فرآورده های تهیه شده از نظر خواص فیزیکوشیمیایی در حد قابل قبول قرار داشتند. مقایسه ضرایب همبستگی مدلهای آزادسازی نشان داد که فرآورده های ژل از مدل هیگوچی پیروی می کنند. در حالیکه الگوی آزادسازی برای کرمها از نوع معادله درجه اول می باشد (P<0.05).
به نظر می رسد آزادسازی دارو از کرم آهسته تر از دو فرآورده دیگر است و جذب پوستی تدریجی دارو از کرم می تواند ضمن ایجاد حداکثر اثر بخشی، کمترین تحریک پوستی را ایجاد نماید.