بازخوانی گزارش مسیو کله در خصوص کارگزاری‏‏ های ایران در مملکت عثمانی در 1328 ق (2)

در بازشناسی رویدادها و تحولات تاریخی، نقش اسناد بسیار برجسته است و بدون بررسی آنها بخش عمده ای از واقعیات گذشته از نگاه پژوهشگران مکتوم می‏ماند. هدف این اثر بازخوانی و بازشناسی گزارش مفصل و بسیار ارزشمند مسیو کله، مفتش کل وزارت امور خارجه ایران، در باب کنسولگری‏های ایران در مملکت عثمانی است. این گزارش حاوی اطلاعات گران بهایی است در باب روزگار و شرایط ایرانیان مسلمان و ارمنی در خاک عثمانی، عملکرد نامناسب کارگزاران ایرانی و عثمانی نسبت به اتباع ایرانی در آن دیار، تقلب و فساد در میان ماموران این دو مملکت، تاثیر مشروطیت و تحولات پس از آن بر ایرانیان عثمانی و سوءاستفاده‏های ماموران آن کشور از نابسامانی‏‏ های ایران با تضییع حقوق ایرانیان در خاک عثمانی و نحوه ساماندهی تذکره و عایدات شانسلری در کنسولگری‏های ایران.