رابطه سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت با کنش های شناختی در سالمندان با فشارخون بالا: نقش میانجی استرس ادراک شده

یکی از عوامل مهم مرتبط با کنش های شناختی، سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و در کنار آن استرس ادراک شده می باشد. بررسی ارتباط این عوامل به ویژه در بین سالمندان دارای فشار خون بالا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف مدلیابی روابط ساختاری سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت با کنش های شناختی با نقش میانجی استرس ادراک شده در سالمندان مبتلا به فشارخون بالا انجام شد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و روش، همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را سالمندان دارای فشار خون بالا مراکز بهداشت شهر ارومیه در شش ماه اول 1402 تشکیل دادند که تعداد 250 نفر از آنها (135 مرد و 115 زن) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های کنش های شناختی ویلسون و همکاران، سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت والکر و همکاران و استرس ادراک شده کوهن استفاده شد. در نهایت با روش های همبستگی پیرسون و مدلیابی معادلات ساختاری، با استفاده از نسخه افزارهای SPSS-22 و AMOS-22 انجام شد. یافته ها نشان داد که بین سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و کنش های شناختی رابطه مستقیم وجود دارد. همچنین آزمون بوت استراپ نشان داد که استرس ادراک شده در رابطه سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و کنش های شناختی نقش واسطه ای دارد. بدین صورت که 6 درصد واریانس کنش های شناختی توسط استرس ادراک شده و 18 درصد واریانس کنش های شناختی توسط سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت پیش بینی شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که استرس ادراک شده در رابطه سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و کنش های شناختی نقش واسطه ای دارد. بنابراین روان شناسان و درمانگران مراکز بهداشت، سرای سالمندی و کلینیک های خدمات روان شناختی می توانند برای بهبود کنش های شناختی سالمندان، سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و استرس ادراک شده را مورد توجه و استفاده قرار دهند.