نقش میانجی ارضای نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین کیفیت روابط مادر فرزند و اعتیاد به تلفن همراه در دانشجویان

اعتیاد به تلفن همراه به عنوان استفاده بیش از حد و اجباری از تلفن های همراه تعریف می شود و همیشه با تاثیرات منفی بر رشد عاطفی، اجتماعی و رفتاری فرد همراه است. هدف از این پژوهش تعیین و بررسی نقش میانجی ارضای نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین کیفیت روابط مادر فرزند و اعتیاد به تلفن همراه  در دانشجویان بود.

این یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی می باشد که در سال 1401 انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل، کلیه دانشجویان دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 14011400 بودند که از تلفن همراه استفاده می کردند. برای حجم نمونه بر اساس نظر کلاین برای هر مسیر 15 نفر در نظر گرفته شد. در نهایت حجم نمونه 335 نفر برآورد گردید. هم زمانی همه گیری ویروس کرونا با اجرای پرسشنامه موجب شد که نمونه گیری به روش هدفمند و از طریق شبکه های مجازی (گروه واتساپ) انجام گیرد. با اشتراک گذاشتن پرسشنامه ها در گروه های واتساپی کلاس های دانشجویان دانشگاه، تعداد 303 پرسشنامه جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری مانند ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و مدلسازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج نشان داد، ضریب رگرسیونی استاندارد شده کیفیت روابط مادر فرزند و اعتیاد به تلفن همراه برابر 25/0، ضریب رگرسیونی کیفیت روابط مادرفرزند و ارضای نیازهای روانشناختی پایه برابر 46/0 و هم چنین ضریب رگرسیونی تاثیر ارضای نیازهای روانشناختی پایه بر اعتیاد به تلفن همراه برابر 28/0 می باشد. به علاوه  17 درصد از واریانس اعتیاد به تلفن همراه به وسیله کیفیت روابط مادر فرزند و 21 درصد به وسیله کیفیت روابط مادر فرزند و ارضای نیازهای روان شناختی پایه تبیین می شود. اثر غیرمستقیم کیفیت روابط مادر فرزند بر اعتیاد به تلفن همراه از طریق ارضای نیازهای روانشناختی پایه 13/0 می باشد.

مطالعه حاضر به درک ما از مکانیسم احتمالی رابطه بین روابط مادر فرزند و گرایش به اعتیاد به تلفن همراه کمک می کند. تحلیل میانجی گری نشان می دهد که ارضای نیازهای روانشناختی ممکن است یک عامل توضیحی برای این که چرا روابط منفی مادر فرزند می تواند باعث گرایش به اعتیاد به تلفن همراه در نوجوانان شود،  از این رو، ارضای نیازهای روان شناختی پایه در رابطه بین روابط والدفرزند و اعتیاد به تلفن همراه نقش واسطه ای ایفا می کند.