بررسی حجم آب آبیاری کاربردی و بهره وری آب در باغ‏ های گیلاس استان خراسان رضوی

هدف اصلی از اجرای این پروژه، اندازه گیری حجم آب آبیاری کاربردی، عملکرد و بهره وری آب در باغ های گیلاس تحت مدیریت باغداران در استان خراسان رضوی است. باغ های آزمایشی طوری انتخاب شدند که عوامل مختلف از جمله روش آبیاری، بافت خاک و کیفیت آب آبیاری کاربردی را پوشش دهند. در کل استان جمعا 43 باغ گیلاس در دشت های مشهد- چنارن، طرقبه - شاندیز و نیشابور انتخاب شدند. باغ های منتخب در سال 1400 مورد پایش و ارزیابی زراعی و آبی قرار گرفتند. برداشت اطلاعات از باغ های منتخب با مراجعه حضوری به باغ ها، تکمیل پرسشنامه، نمونه برداری از خاک و منبع آبی باغ ها، ثبت برنامه آبیاری و اندازه گیری دبی منبع آب صورت گرفت. نیاز آبی گیلاس در مناطق مختلف محاسبه و با حجم آب آبیاری کاربردی باغداران مقایسه شد. نتایج تحقیق نشان داد که دامنه تغییرات مقدار آب آبیاری کاربردی در باغ های گیلاس استان بین 6200 تا 10000 مترمکعب بر هکتار و متوسط حجم آب آبیاری کاربردی در باغ ها برابر 7799 مترمکعب بر هکتار است. دامنه تغییرات عملکرد گیلاس نیز  بین 5167 تا 12117 کیلوگرم بر هکتار متغیر است و متوسط عملکرد محصول برابر 7049 کیلوگرم بر هکتار به دست آمد. دامنه تغییرات بهره وری آب در باغ های گیلاس بین 0/691 تا 1/568 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب و متوسط آن برابر با  0/907 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب محاسبه شد. میانگین بهره وری آب در دو روش آبیاری سطحی و قطره ای به ترتیب برابر 0/813 و 0/972 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب به دست آمد که نشان می دهد با تغییر روش آبیاری از سطحی به قطره ای، بهره وری آب در باغ های گیلاس استان حدود 20 درصد قابل افزایش است.