وجوب آموزش و تعالی فرزندان بر حکومت و والدین در پرتو آموزه های فقه شیعه

هدف تحقیق حاضر بررسی حکم وجوب تربیت از دیدگاه فقهی است. روش پژوهش اسنادی- تحلیلی از نوع کیفی بوده و جمع آوری اطلاعات براساس ادله کتاب، سنت، اجماع و عقل صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که تربیت فرآیندی مستمر و پویا در جهت رشد همه جانبه (جسمانی، شناختی، روانی، عاطفی، اجتماعی و...) کودک، در جهت دستیابی او به کمالات وجودی است. تربیت در اسلام ماهیتی ارزشی و هنجاری دارد و باید در راستای تقرب به خداوند صورت پذیرد و در میان همه مکاتب مبادرت به آن امری اجتناب ناپذیر است. فقها براساس ادله اجتهادی در ساحت های مختلف تربیت، خصوصا تربیت دینی و اخلاقی، حکم بر وجوب تربیت داده اند. این مهم یا مستقلا واجب شمرده شده و یا از باب مقدمه واجب، واجب شده و فقها حداقل آن را از نوع واجب کفایی دانسته اند. در نتیجه تربیت فرزندان براساس ادله خاص بر دو گروه خانواده و حکومت واجب شمرده شده است. بر خانواده واجب است علاوه بر امر حضانت، در همه ساحت های تربیت، خصوصا به تربیت دینی و اخلاقی فرزندان مبادرت ورزند. بر حاکم نیز واجب است بستر تربیت را در جامعه فراهم نماید و با به کارگیری نهادهای تربیتی، مردم را به قدر متیقن در تربیت دینی و اخلاقی آگاه سازد. از سوی دیگر، فقها همانگونه که اقدام به تربیت را واجب دانسته اند، ترک این مهم را از سوی والدین، سرپرست قانونی، مربیان و متولیان نهاد تربیتی حرام شمرده اند. بی شک تحقق این امر نیازمند جرم انگاری و ضمانت اجرایی از سوی قانونگذار است