مقایسه الگوی رشد کودکان زیر 6 سال شهر زاهدان با استاندارد NCHS

نظارت و ارزیابی رشد جسمی کودکان از روش های مهم در جهت تعیین وضعیت تغذیه ای و سلامتی آنان است و پایش رشد کودکان می تواند در تشخیص اختلال در رشد و سو تغذیه در مراحل اولیه زندگی نقش مهمی داشته باشد، بر این اساس هدف از این مطالعه تعیین رشد کودکان زیر 6 سال براساس صدکهای وزن و قد و میانگین آنها در مقایسه با استاندارد NCHS بوده است.
در مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 1381 تعداد 4500 کودک زیر شش سال (2250 دختر و 2250 پسر) مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر زاهدان به روش سهمیه ای و سپس تصادفی از پنج منطقه شهر زاهدان انتخاب شدند. سنجش وزن بر حسب کیلوگرم و قد برحسب سانتیمتر برای تمام نمونه ها در شرایط یکسان انجام شد. جهت آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار SPSS از آمار توصیفی و تحلیلی استفاده گردید.
نتایج نشان داد رشد وزنی دختران تا یک سالگی در صدکهای 3 و 5 در ماه های مختلف بیشتر از پسران بوده، اما در صدک 50 و بالاتر، وزن پسران بیشتر از دختران بود و با توجه به دامنه تغییرات گسترده شاخص های وزن و قد، سو تغذیه به درجات مختلف در کودکان مورد بررسی وجود داشت، همچنین در مقایسه با استاندارد NCHS براساس وزن برای سن به ترتیب 29.7 و 21.9% پسران و دختران 61 تا 72 ماه زیر صدک 3 و 5.1 و 5.8% پسران و دختران بالای صدک 97 بودند. براساس شاخص قد برای سن 36.6 و 31% دختران و پسران 61 تا 72 ماه زیر صدک 3 قرار داشتند و دارای سندرم کوتاه قدی تغذیه ای بودند. تفاوت معنی داری بین گروه های سنی پسران درخصوص صدکهای مختلف قد برای سن در مقایسه با استاندارد وجود نداشت (0.05P). در صدکهای بالاتر از 3 روند رشد قدی پسران از دختران بیشتر بود. با افزایش سن درصد شیوع کم وزنی و لاغری و کوتاه قدی در پسران نسبت به دختران افزایش داشت (0.0001>P). همچنین شیوع کم وزنی (براساس صدک وزن برای سن)، لاغری (صدک وزن برای قد) و کوتاه قدی (صدک قد برای سن) در پسران به ویژه در سنین 61 تا 72 ماه بیشتر از دختران این گروه سنی بود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (0.05>P).

نتیجه گیری

نتایج مطالعه حاکی از آن است که با توجه به اختلاف میانگین، صدک های وزن و قد دختران و پسران منطقه در مقایسه با استاندارد NCHS سو تغذیه مزمن (کوتاه قدی تغذیه ای) بیشتراز سو تغذیه حاد (کم وزنی) در کودکان وجود داشته و موارد سو تغذیه پسران به مراتب بیشتر از دختران بوده که با افزایش سن این روند سیر صعودی داشت، هم چنین یک استاندارد جهانی را نمی توان به شکل الگویی برای تعیین قد و وزن کودکان ایرانی با ویژگی های اپیدمیولوژیک و دموگرافیک متنوع بکاربرد و لزوم بررسی های طولانی مدت جهت ارزیابی های دقیق تر توصیه می گردد.