محاسبه درصد دوز عمقی در نقاط مختلف زیر یک فیلتر پله ای با استفاده از روش کلارکسون (Clarkson)

دوزیمتری پرتوها در رادیوتراپی دارای اهمیت بالایی می باشد. زیرا رادیوتراپی موفقیت آمیز مستلزم تابش دقیق دوز به حجم سرطانی در بافت است. روش کلارکسون یکی از روش های مهم و کارآمد در رادیوتراپی است که از آن در محاسبه درصد دوز عمقی در قسمتهای باز میدانی نامنظمی که قسمتی از آن بلوک شده است، استفاده می شود. از جمله مواردی که روش کلارکسون قادر به توضیح آن نمی باشد محاسبه درصد دوز عمقی در زیر وج و زیر نقاطی است که به طور کامل یا جزئی بلوک شده اند. در این تحقیق سعی شده است تا با تعمیم روش کلارکسون، روشی برای محاسبه درصد دوز عمقی در زیر یک فیلتر پله ای ارائه شود. برای اینکه بتوان با تقریب قابل قبولی توزیع درصد دوز عمقی در زیر قیلتر پله ای را به عنوان توزیع درصد دوز عمقی گوه ای با همان ابعاد در نظر گرفت، باید تعداد پله ها به اندازه کافی باشد به طوریکه عرض پله ها در مقایسه با عرض میدان کوچک باشد.
با استفاده از روش کلارکسون، مقادیر درصد دوز عمقی در نقاط زیر هر پله میدانهای 8×8، 8×10، 8×12، 8×14 و 8×16 سانتی متر مربع چشمه کبالت 60 و در عمقهای 5، 10، 15 و 20 سانتی متر محاسبه شده و با مقادیر اندازه گیری مربوط به نقاط متناظر مقایسه شده اند. بدین منظور، مقادیر (PDD)d=5/(PDD)d=15 و(PDD)d=10/(PDD)d=20 مربوط به محاسبه و اندازه گیری با یکدیگر مقایسه شده اند. برای انجام محاسبات از نرم افزار Excel 2000 استفاده شده است. اندازه گیری های دوز، در فانتوم پر از آب و با استفاده از اتاقک یونیزاسیون فارمر صورت گرفته است.
میانگین قدر مطلق اختلاف مقادیر (PDD)d=5/(PDD)d=15 و (PDD)d=10/(PDD)d=20 مربوط به محاسبه و اندازه گیری برای میدانهای 8× 8تا 8×16 به ترتیب عبارتند از: 0.3861 برای میدان 8×8، 0.3347 برای میدان 8×10، 0.2381 برای میدان 8×12، 0.2416 برای میدان 8×14 و 0.3293 برای میدان 8×16. این میانگین برای همه میدانها برابر است با 0.3059.
با توجه به اینکه فرمول صریحی برای محاسبه درصد دوز عمقی در زیر فیلتر گوه وجود ندارد، لذا فرمول ارائه شده در این تحقیق می تواند در تسریع طراحی درمان بیماران مفید باشد.