بررسی ارگونومیکی وضعیتهای بدنی انجام کار در شاغلین حرف خیاطی، کفاشی، سراجی و قالی بافی به روش ارزیابی OCARA

در میان اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از کار، اختلالات اندام فوقانی قسمت عمده ای را به خود اختصاص داده است. این امر می تواند از سویی به دلیل ظرافت و آسیب پذیری بیشتر این اندام ها و از سوی دیگر به دلیل درگیر بودن بیشتر این اندام ها نسبت به اندام تحتانی حین انجام کارها باشد که به تبع آن این اندام ها بیشتر در معرض عوامل خطر اختلالات اسکلتی عضلانی می گیرند در نتیجه زمینه بیشتری برای ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی دارند. یکی از روش های بررسی عوامل خطر ایجاد کننده اختلالات اسکلتی عضلانی اندام فوقانی، روش ارزیابی فعالیت های تکراری شغلی (OCRA) می باشد. این روش یک ابزار آنالیز شغلی بوده و برای انجام ارزیابی کلی و مفید تاثیر عوامل ریسک مختلف بر روی اندام فوقانی (شانه، آرنج، مچ دست، دست و انگشتان) به کار می رود. مطالعه حاضر، با هدف بررسی و ارزیابی ارگونومیکی وضعیت های انجام کار به روش OCRA در شاغلین حرف خیاطی، کفاشی، سراجی و قالیبافی کارگاه های موجود در برخی زندان های استان تهران انجام پذیرفت.
این مطالعه به صورت مقطعی و از نوع مطالعات توصیفی تحلیلی میباشد. جامعه هدف جهت اجرای روش پرسشنامه ای نوردیک و نیز روش 496، OCRA نفر مددجوی مرد شاغل در کارگاه های مذکور بود که در روش پرسشنامه ای نوردیک چهار شغل خیاطی (203 نفر) کفاشی (211 نفر) سراجی (67 نفر) و قالیبافی (15 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند و در روش 17، OCRA وظیفه شغلی تجزیه شده از مشاغل خیاطی (7 وظیفه)، کفاشی (5 وظیفه)، سراجی (4 وظیفه) و قالیبافی (1 وظیفه) برای دست راست، همچنین 17 وظیفه شغلی برای دست چپ مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج این بررسی که با استفاده از آزمون های آماری کای اسکوئر، مک نمار، کروسکال – والیس و t مستقل به دست آمد عبارتند از: عدم برابری نسبت های شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی اندام فوقانی در چهار شغل مذکور (P Value = 0.003)، وجود اختلاف معنی دار بین میانگین شاخص OCRA در چهار شغل مذکور (P Value< 0.001) و پذیرش وجود ارتباطی معنی دار بین سطح شاخص OCRA و نوع شغل (P Value<0.001).
بالاترین نمرات شاخص OCRA مربوط به وظیفه شغلی بافت قالی بوده و در مجموع شغل قالیبافی به عنوان خطرناک ترین شغل ارزیابی شد و مشاغل کفاشی، خیاطی و سراجی به ترتیب در رتبه های ریسک پایینتری قرار گرفتند (P Value<0.001).