دین و عرفی شدن در ایران معاصر

عرفی شدن دین در دو گفتمان اسلام سیاسی و تجدد، دارای معانی متفاوتی است. تجدد در پی عرفی شدن دین است تا مفاهیم اساسی خود را در خارج از حوزه دین معنا دهی کند؛ اما اسلام گرایی در پی عرفی شدن است تا بر اساس تحولات و تغییرات و مقتضیات زمان و در چارچوب اجتهاد، به مسائل و نیازها در دایره شریعت پاسخ دهد. در تاریخ معاصر ایران این دو گفتمان مبنای بسیاری از تحولات سیاسی - اجتماعی است و برای تحلیل آنها باید با عصای این دو گفتمان گام برداشت.
برای تبیین مسئله عرفی شدن در ایران معاصر، به تحلیل دو گفتمان تجدد و اسلام گرایی و مفهوم عرفی شدن بر اساس نظریه گفتمان لاکلا و موف پرداختیم و با مفصل بندی چندین دال مهم حول دال های مرکزی مدرنیته و اسلام گرایی، به تبیین این مفاهیم در نظام معنایی تجدد و اسلام گرایی با استفاده از شواهدی از ایران معاصر اقدام کردیم. در پایان نمودهایی از عرفی شدن را در ایران معاصر مورد بحث قرار داده ایم.