جهش های موجود در ژنوم ویروس واکسن خوراکی پولیو جدا شده در طی سالهای 81-1380 از بیماران فلج شل حاد مبتلا به فلج باقیمانده در ایران

مصرف واکسن خوراکی پولیو موجب کاهش چشمگیر موارد پولیومیلیت در سرتاسر جهان گردیده است ولی مانند هر ویروس RNA دار ژنوم آن در طی همانندسازی در بدن فرد گیرنده یا موارد تماس آنها دستخوش تغییرات شده و به ندرت منجر به برگشت بیماری زایی ویروس می گردد. فلج مربوط به واکسن (APP. Vaccine– associated paralytic poliomyelitis) در گذشته به تغییراتی در نوکلئوتیدهای مهم ناحیه غیر کد کننده 5 و در سال های اخیر به نوکلئوتیدهای در نواحی ژن های ساختمانی مانند VPI نسبت داده می شود. بنابراین پولیو ویروس های جدا شده از موارد فلج شل حاد از نظر وجود جهش در این ناحیه مورد بررسی قرار می گیرند. در ایران از سال 1373 برنامه های ریشه کنی پولیو میلیت در حال اجراست و در راستای آن تمامی موارد فلج شل حاد تحت نظارت و پیگیری بالینی و آزمایشگاهی قرار می گیرند.
درسال های 81-1380، 5 مورد از بیماران فلج شل حاد مبتلا به فلج باقیمانده شناسایی و از مدفوع آنان در آزمایشات میکرونوتولایزاسیون و افتراق درون تایپی (الایزا، جفت شردن پروب، RT– PCR) به ترتیب 3 (شماره های 4, 3, 1) و 2 (شماره های 5, 2) پولیوویروس مشابه واکسن تایپ 1 و 2 جدا گردید و از نظر تغییرات در ناحیه VPI توالی یابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
تجزیه و تحلیل توالی ها نشان داد که 3 پولیوویروس تایپ 1 جدا شده از بیماران (شماره های 4, 3, 1) بترتیب 1, 4, 2 جانشینی نوکلئوتیدی در ناحیه VP1 در مقایسه با ویروس سابین تایپ 1 مرجع داشتند ودر نمونه های 2 و 5 مقایسه با ویروس سابین تایپ 2 مرجع به ترتیب 1 و 2 جانشینی نوکلئوتیدی در ناحیه VP1 مشاهده گردید.
با پیشرفت بسوی ریشه کن شدن پولیوویروس های وحشی در جهان، بررسی جهش های رخ داده در استرین های سابین در شناخت پاتوژنز مولکولی این ویروس ها از اهمیت فراوان برخوردار می باشد.