معرفی و تفکیک رخدادهای دگرگونی منطقه دلبر، جنوب شرق بیارجمند، ایران مرکزی

13: مجله پژوهشی علوم پایه دانشگاه اصفهان (مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان(علوم پایه)) 1385; 23(1):231-248.
معرفی و تفکیک رخدادهای دگرگونی منطقه دلبر، جنوب شرق بیارجمند، ایران مرکزی قاسمی حبیب الله,آسیابانها عباس پیکره دگرگونی منطقه دلبر در 150 کیلومتری جنوب شرق شاهرود، نشانگر فازهای مختلف دگرگونی و دگرشکلی است که بر اساس روابط سنی و نوع دگرگونی، به دو بخش مجزا با ویژگی های کاملا متفاوت تقسیم می شود. بخش قدیمی شامل توالی ضخیمی از دگرگونه های درجه بالا متشکل از شیستهای تیره رنگ میگماتیتی، ارتو و پاراگنیس و ارتوآمفیبولیت به سن پرکامبرین و مشابه دیگر دگرگونه های پی سنگ پرکامبرین ایران مرکزی است که در محدوده رخساره آمفیبولیت میانی - فوقانی و در زون سیلیمانیت فوقانی دگرگون شده است. بخش جوانتر شامل تناوبی از متاکنگلومرا، میکاشیست و کالک شیست به سن ژوراسیک است که در محدوده رخساره شیست سبز و در زون گارنت دگرگون شده است.
مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی نشان از تزریق دایکهای دیابازی به درون دگرگونه های درجه بالای قدیمی (شیستها و گنیسها) در یک محیط کششی است. این تزریق وسیع که به صورت دایکهای موازی صورت گرفته باعث افزایش شار حرارتی پوسته و دگرگونی سنگ های میزبان در زون سیلیمانیت فوقانی و ایجاد میگماتیتها و گرانیتهای آناتکتیک شده است. این محیط، مشابه محیط کششی پی سنگ پرکامبرین فوقانی ایران مرکزی است که با نازک شدگی پوسته، بالا آمدگی و ذوب بخشی گوشته فوقانی، تولید ماگمای آلکالن و تزریق آن در پوسته و دگرگونی دمای بالا - فشار پایین پوسته همراه بوده است.
پروتولیت دگرگونه های ضعیف ژوراسیک با یک کنگلومرای قاعده ای حاوی قطعات دگرگونه ها و گرانیتهای قدیمی شروع و با شیلهای آهکی ادامه می یابد. دگرگونی ضعیف در رخساره شیست سبز آنها را به متاکنگلومرا و کالک شیست تبدیل کرده است. حرکات تکتونیکی برشی بعدی، کل پیکره دگرگونی را در یک پهنه وسیع برشی دچار دگرگونی های دینامیکی نسبتا شدید و برگشتی کرده است. حضور فراوان برگواره های میلونیتی و خطواره های کششی نظیر ساختهای S-C، S-C’ و دنباله های پورفیروکلاست نوع d، s و میکافیش در مقیاس مزوسکپی در این سنگها از نشانه های بارز این دگر شکلی شکل پذیر هستند.