بررسی نوسان جمعیت شته های بالدار مزارع سیب زمینی در استان همدان

تغییرات فصلی و تراکم جمعیت شته های بالدار ناقل بیماری های ویروسی سیب زمینی طی سال های 1379-1377 در چهار منطقه استان همدان شامل شهرستان های همدان، کبودر آهنگ، قهاوند و اسدآباد با استفاده از تله های زرد رنگ محتوی آب در طول فصل رشد سیب زمینی مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی ها چهار گونه شته از خانواده Aphididae و یک گونه از خانواده Drepanosiphidae از مزارع تولید بذر سیب زمینی جمع آوری و شناسایی شدند. در بین گونه های ناقل، شته Therioaphis trifolli forma maculata (Buckton) با 91-65 درصد کل جمعیت شته های بالدار شکار شده در همه مناطق دارای بیشترین فراوانی بوده و به عنوان گونه غالب تعیین شد و سایر گونه های مهم مانند Acyrthosiphon pisum (Harris), Aphis frangullae gossypii (Glover), Myzus persicae (sulzer) و Macrosiphum euhorbiae (Thomas) با فراوانی کمتر شکار شدند. در مقایسه مناطق با توجه به اطلاعات بدست آمده، منطقه کبودر آهنگ بدلیل پایین بودن جمعیت شته های ناقل مهم مانند M. persicae و A. pisum و همچنین کوتاه بودن طول دوره حضور آن ها در مزرعه در مقایسه با سایر مناطق به عنوان منطقه مستعدتر جهت تکثیر پایه های بذری بصورت مقدماتی معرفی شد و منطقه همدان بدلیل بالا بودن تراکم گونه های ناقل و حضور طولانی تر آنان در طول فصل رشد در مزرعه به عنوان منطقه نامناسب و سایر مناطق حد واسط این دو منطقه ارزیابی شدند.