ارزیابی توان های محیطی در عمران روستایی (مطالعه موردی: حوضه رود قلعه چای عجب شیر

ارزیابی توان های محیطی امروزه به عنوان یکی از مباحث پایه ای برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و طرح های شهری و روستائی مطرح است. تلاش برای حفظ تعادل محیط زیست، موفقیت آمیز شدن پروژه های عمرانی و صرفه جویی در هزینه های اجرایی را می توان از مهم ترین دلایل رویکرد به توان سنجی محیطی طی سال های اخیر، خصوصا در حوزه برنامه ریزی توسعه روستایی عنوان نمود. زیرا هر گونه اقدام عمران روستایی رابطه تنگاتنگ با محیط طبیعی این مناطق دارد. حوضه رود قلعه چای یکی از مناطق جغرافیایی آذربایجان شرقی که در محدوده شهرستان عجب شیر واقع شده، دارای چهل سکونتگاه روستائی است. این منطقه که از سه واحد مختلف توپوگرافیک تشکیل شده، از پتانسیل های محیطی متفاوتی برخوردار است. مقاله حاضرضمن ارزیابی توان های محیطی منطقه، چهارده نوع فعالیت یا پروژه عمرانی را به تفکیک سه واحد توپوگرافیک از نظر امکانات مساعد برای برنامه ریزی های عمران روستائی در پنج سطح طبقه بندی کرده است. نتایج ارزیابی ها نشان می دهد که منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل های محیطی مساعدی برای پروژه های عمران روستایی است. ژئومرفولوژی و ناهمواری های منطقه در پراکندگی و تعداد پروژه های رفاهی در مقایسه با دیگر پروژه ها نقش کمتری ایفاء کرده است. همچنین در بهره برداری از پتانسیل های طبیعی در قسمت هایی از حوضه مورد مطالعه ظرفیت های محیطی رعایت نشده و میزان بهره برداری بیش از ظرفیت بوده، درحالی که در قسمت های دیگر به رغم امکان بهره برداری برای مقاصدی همچون گردشگری و صنایع تبدیلی از پتانسیل های موجود، بهره برداری درخوری بعمل نیامده است.