مدلسازی بارش رواناب مؤثر (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کچیک، استان گلستان)

رواناب مؤثر یکی از فرآیندهای چرخه هیدرولوژیکی است که به طور گسترده مورد مطالعه وبررسی قرار گرفته است. اغلب مدل های مختلفی که برای شرح این فرایند پیشنهاد شده اند، برای پلات های کوچک قابل استفاده می باشند و به شدت بارش هایی که بیشتر از ظرفیت نفوذ پلات می باشند اشاره دارد. در این مقاله برای محاسبه بارش مازاد از مدل نفوذپذیری ارائه شده توسط دیسکن و نازیمو (1995) استفاده شده است. مدلی که در اینجا شرح داده شده، تنها محدود به ظرفیت نفوذپذیری نبوده، بلکه از این مدل می توان برای محاسبه تغییرات نرخ ظرفیت نفوذپذیری و تولید رواناب مؤثر برای هر هایتوگراف بارش و یک مقدار معلوم رطوبت اولیه خاک، استفاده نمود. مدل شامل 2 محیط تنظیمی و ذخیره است که برای تعریف آن نیاز به سه پارامتر می باشد که عبارتند از: حد اقل و حداکثر نرخ ظرفیت نفوذ (fc و fo) و حداکثر رطوبت موجود در خاک (sm). به منظور محاسبه میزان رواناب مؤثر مدل مورد نظر برای حوزه آبخیز کچیک واقع در استان گلستان به اجرا در آورده شد. نتایج نشان دادند که میزان بارش مازاد حاصل از یک رگبار انتخابی در کاربری مرتع این حوزه حدود 9/55 میلی متر بوده است.