قدرت، قدرت در گفتمان و نشانه های آن

قدرت به عنوان مقوله ای اجتماعی به توانایی ای اطلاق می شود که صاحب آن می تواند برای نیل به هدف مورد نظر طرف مقابل را مجاب به اطاعت کند. این برتری به واسطه عوامل گوناگون مانند نقش اجتماعی، جنسیت و حتی سبک خاصی از گفتار ایجاد می شود. هدف از این مقاله ارائه تعریفی قابل قبول از قدرت و نقش آن در قالب سبک هایی از قدرت موجود در گفتار است. بنابر این با شناسایی نشانه های زبانی می توانیم قدرت در گفتار را دقیقتر اندازه بگیریم.در واقع نشانه های زبانی خاصی، گفتار سبک قوی را از سبک ضعیف آن متمایز می کند. این نشانه ها عوامل زبانی ای هستند که در ساختن این سبک ها نقش دارند. گفتار سبک قوی به معنای تاثیر گذاشتن و متقاعد کردن طرف مقابل است. این نوع سبک گفتار با اجتناب از متغیرهای زبانی عدم قطعیت (پرکننده، مکث...) و استفاده از برخی نشانه های زبانی مانندداشتن لهجه استاندارد... بوجود می آید. سبک گفتاری ضعیف که بواسطه استفاده از متغیرهای زبانی عدم قطعیت مانند پر کننده، مکث... بوجود می آید داری چنین اثری نیست. در واقع، قدرت درگفتار به معنای استفاده از سبک قوی گفتار یا اجتناب از سبک ضعیف گفتار است. بیشتر متغیرهای زبانی عدم قطعیت توسط لیکاف، کامرون، هلمز معرفی شده است. اما نشانه هایی مانند کشش، سوال ضمیمه ای (شنونده محور، گوینده محور) و استفاده از واژه انگلیسی برای اولین بار در این تحقیق بررسی می شوند. در واقع می خواهیم بدانیم آیا می توان این نشانه ها را جزو متغیرهای زبانی عدم قطعیت لحاظ کرد. جامعه آماری در این تحقیق سی مدیر مذکر بین سی تا چهل سال هستند. از این افراد مصاحبه به عمل آمد و گفتار آنها با کمک تحلیلهای آماری SPSS مورد بررسی قرار گرفت. یعنی در مصاحبه های صورت گرفته متغیرهای زبانی عدم قطعیت شناسایی شدند و به این منظور مورد بررسی قرار گرفتند که آیا نشانه های مذکور می توانند جزو متغیرهای زبانی عدم قطعیت لحاظ شوند. نتیجه تحقیق نشان داد که کشش و انواع آن را می توان جزو نشانه های زبانی عدم قطعیت بیان کرد که بیانگر سبک ضعیف گفتار است. سوال ضمیمه ای (گوینده محور مانند مگه نه؟) نشاندهنده عدم قطعیت یا سبک ضعیف گفتار است اما این نشانه در گفتار جامعه آماری ما یافت نشد. می توان ادعا کرد این نوع سوال ضمیمه ای در زبان فارسی در بین مدیران را نمی توان متغیر زبانی عدم قطعیت دانست. اما سوال ضمیمه ای (شنونده محور مانند درسته.) بیانگر قطعیت یا سبک گفتاری قوی است و این نوع سوال ضمیمه ای در گفتار مدیران یافت شد. واژگان انگلیسی در این مصاحبه ها ثبت شد اما این نشانه را نمی توان جزو نشانه هایی دانست که بیانگر عدم قطعیت یا سبک ضعیف گفتار هستند. بنا به نظر نگارنده واژگان انگلیسی ضبط شده می توانند جزو واژگان حرف مدیران باشند.