بازجست اجزای آیین های سیاوشی

درمیان شاهزادگان شاهنامه که بی گناه کشته می شوند و پسر یا نوه ی آنان به کین خواهیشان برمی خیزند،سیاوش تنها قهرمانی است که زندگی و مرگش چنان تاثیر گذار بوده که آیین های سوگواری هرساله برای مرگ وی برپا می شده است.این آیین ها ابتدا در فرارود شکل گرفت و سپس، در بخش هایی از شاهنشاهی ایران رواج پیدا کرد و تاثیراتی شگرف بر نمایش سنتی ایران گذاشت. دلیل شکل گیری این آیین ها را می توان در همانندی کار ویژه ی سیاوش و ایزد میرنده و بازآینده ی گیاهی دانست. در پژوهش حاضربرای اثبات این نظر، اجزای آیین سوگ سیاوش بر اساس مستندات برجای مانده بازجسته شد که عبارت بودند از: دسته روی و سوگواری گروهی، ساختن شبیه قهرمان،خواندن سوگسرود(به دوگونه:کین سیاوش و گریستن مغان)،اعطای قربانی(خروس) و شادی (جشن کیخسرو و پدیدار شدن مردان رقصان سیاه).از این رهگذر روشن شد که کلیه ی اجزایی که در این آیین وجود دارد، همانند دسته بندی کلی اجزای آیینی کیش برزگری است که الیاده آنها را برشمرده است. از سوی دیگر، همخوانی آیین های سوگ (ورستاخیز) سیاوش با تقویم برزگری، این نظریه را که آیین های یاد شده در اصل آیین های کیش برزگری رایج در منطقه ی فرارود بوده اند،مورد تایید قرار داد.