تعیین ضرایب آرچی در پتروفاسیس های متفاوت سنگ های کربناته، با استفاده از نگارهای انحراف سرعت امواج لرزه ای

ارزیابی اشباع شدگی هیدروکربن در مخازن نفتی دارای اهمیت زیادی در محاسبات مخازن است. رابطه آرچی یکی از اساسی ترین فرمول های محاسبه اشباع شدگی است، که ضرایب این رابطه در آزمایشگاه تعیین می شود. آرچی این ضرایب را در سنگ های ماسه سنگی به دست آورده و اعداد ثابتی برای این لیتولوژی ارائه داد. اما سنگ های کربناته برخلاف ماسه سنگ ها دارای تنوع زیادی با توجه به نوع بافت و شکل منافذ در لیتولوژی است و چون ضرایب آرچی نیز تحت تاثیرعوامل لیتولوژیکی بالاخص نوع منافذند، در نتیجه ضرایب آرچی بایستی برای انواع گونه های سنگی در کربنات ها به دست آیند. عدم قطعیت در این ضرایب منجر به خطای زیادی در تعیین اشباع شاره ها، به ویژه میزان نفت در جا می شود. یکی از این ضرایب که تحت تاثیر شدید شکل منافذ است، ضریب سیمان شدگی است که عدم قطعیت در آن بیشترین خطا را تولید می کند. در این بررسی با اندازه گیری ضریب مقاومت ویژه سازندی و خواص پتروفیزیکی روی 60 نمونه مغزه ضرایب آرچی (m و a) برای پتروفاسیس های متفاوت با استفاده از مطالعات پتروگرافی و تصاویر CT تعیین شد. همچنین با توجه به وابستگی شدید سرعت های امواج لرزه ای به شکل منافذ، پتروفاسیس های متفاوت با استفاده از نگارهای انحراف سرعت لرزه ای مشخص و ضرایب آرچی برای هر پتروفاسیس تعیین شد. نتایج حاصل نشان می دهند در حالت کلی با افزایش مقادیر انحراف سرعت، مقدار ضریب سیمان شدگی افزایش می یابد. همچنین مقایسه نتایج نشان می دهد که ضرایب همبستگی در پتروفاسیس های حاصل از نگارهای انحراف سرعت لرزه ای، بیشتر از پتروفاسیس های حاصل از مطالعات پتروگرافی مغزه هستند. بنابراین با توجه به این که اطلاعات نگارهای پتروفیزیکی، بیش از اطلاعات پتروگرافی حاصل از مغزه در دسترس است، به کارگیری روش ارائه شده می تواند در تعیین ضرایب آرچی بسیار مفید باشد.